Papatya ve krizantem ile yakın akraba olan civanperçemi, antik çağlardan beri değişik insanlar ve kültürler tarafından kullanılmıştır.
Geleneksel olarak, özellikle sindirim kanallarındaki iltihaplanmayı azaltmak, cilt yaralarını veya küçük çaplı yaralanmaları tedavi etmek, anksiyete ya da uykusuzluğun hafifletilmesi için kullanılır.
Anavatan olarak çok değişik bölgeler iddia edilmekle birlikte, ilk türlerinin Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya’da görüldüğü tahmin edilmektedir.
Kırmızı, pembe, beyaz ve sarı renklerinde olabilen yapraklarıyla dikkat çeken civanperçemi, 60 cm-120 cm arası bir uzunluğa ulaşabilir.
Özellikle bahçıvanların sevdiği bir tür olan civanperçemi, gereksiz böcekleri kovmasıyla bilinmektedir.
Ayrıca Çin’de şans getirdiğine de inanılmaktadır. Son olarak çok sayıda kuş, civanperçemini yuva yapmak için de kullanır.
Yazı İçeriği
Civanperçeminin Sağlığa Faydaları
Çok yıllık bir bitki olan civanperçemi, ılıman bölgelerde yetişmektedir.
Tıbbi amaç olarak kullanılacağı zaman, bitki yeni çiçek açarkenki çiçekler, yapraklar ve saplar toplanır.
Topladığınız çiçek ve yaprakları da tüketebilirsiniz.
Besin değerleri açısından oldukça zengin olan civanperçemi, doğadan toplandığında yüksek miktarda karbonhidrat, organik asitler, doymamış yağ asitleri ve tokoferoller içerir.
Civanperçemi günümüzde az bilinen bir tür olsa da 17. yy’da gerçekten popüler bir sebzeydi.
Özellikle yemeklerde kullanılan civanperçemi, sonraki dönemlerde bu popülerliğini yitirmiştir.
Yine de sağlığa birçok faydası olması sebebiyle halen kullanılabilir.
Civanperçeminin Kullanımı
Civanperçeminin tadı tatlı olsa da, anason benzeri hafif bir koku yaymaktadır.
Pişmiş yemeklerle birlikte kullanırken, mutlaka soğuduktan sonra kullanmayı unutmayın.
Çünkü yüksek sıcaklık bu bitkinin lezzetini yok eder.
Civanperçeminin yeni yaprakları, tıpkı ıspanakta olduğu gibi yemek yapmak için kullanılabilir.
Aynı zamanda kurutabileceğiniz yapraklar, kuru sebze şeklinde de tüketilebilir.
Bunlar dışında, yapacağınız et ya da tavuk sotelerin üstüne serpebilir, çiçeği ve yeni yaprakları salata yapımında kullanılabilir.
Vücutta istenmeyen sonuçlar ortaya çıkarmaması için günlük en fazla 4-5 gram tüketilmesi önerilen civanperçemi yine de kişiden kişiye göre farklı kullanım miktarlarına sahip olabilir.
Yine de ihtiyacınızdan fazla tüketmemeye özen göstermelisiniz.
Cilt Yaralarını İyileştirir
Civanperçemi yüzyıllar boyunca doğal yara tedavisi için kullanılmıştır.
Bu bitkide bulunan kimyasallar ve doğal besin maddeleri sayesinde kan durdurucu özelliğe sahiptir.
Toz formda, sadece kanamayı durdurmak değil aynı zamanda mevcut ağrılar için yaralara serpilebilir.
Kanamayı Durdurur
Buna ek olarak, doğal bir antiseptik olduğundan, yaralara virüs bulaşmasını önleyebilir.
Bu nedenle, birçok iyileştirici merhem, içeriğinde civanperçemi içerir.
Yapılan bir çalışmada, civanperçemi yağının napalm (savaşta yanıcı bir sıvı) yanıklarına karşı bile etkili olduğu görülmüştür.
Bu nedenle klasik zamanlarda, civanperçemine savaş yaralarını kanamadan durdurma kabiliyeti için “herba militaris” denmesi de şaşırtıcı değildir.
Adet Gecikmelerini Önler
Şaşırtıcı bir şekilde geleneksel bitki tıbbında civanperçemi, aynı zamanda bazı sağlık koşullarında kanamayı teşvik etmek için de kullanılmıştır.
Bu sağlık sorunlarından biri, adetlerin anormal bir şekilde görülmemesi olan amenoredir.
Ne yazık ki, civanperçemi yüzyıllar boyunca bu şekilde kullanılmış olsa da, klinik araştırmalarla bu yeteneği henüz teyit edilmemiştir.
Anksiyete Sorunlarına İyi Gelir
2012 yılında yayınlanan bir çalışma ortaya koydu ki, civanperçemi anksiyete bozukluğuna iyi gelir.
Hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan deneylerde, hem kısa vadede hem de uzun vadede anksiyete sorununa çözüm getirdiği görülmektedir.
Göğüs İltihabına İyi Gelir
Civanperçemi, göğüs iltihabı sorunlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Göğüs iltihabı, çoğunlukla anne sütü ile çocuklarını emziren kadınlarda görülen bir durumdur.
Göğüs iltihabı olduğunuzda sıcak kan dolaşımı arttırırken soğuk algınlığı ağrıyı hafifletmeye yardımcı olduğu için hem sıcak hem soğuğa ihtiyacınız vardır.
Civanperçemi gibi doğal otlar, içerisinde bulunan maddeler sayesinde, antibakteriyel ve iltihap söktürücü özellik kazanırlar.
Civanperçeminin de bu özelliğinin göğüs iltihabı yaşayan kadınlarda işe yaradığı ve iyileşmesine yardımcı olduğu görülmüştür.
İltihaplanmayı Azaltır
Çin, Avrupa ve Hindistan’daki geleneksel tıp, civanperçemini bağırsakta ve kadın üreme bölgelerinde özellikle iltihap gibi çeşitli sağlık sorunlarını çözmek için kullandı.
Araştırmacılar, civanperçeminin iltihaplanmayı azaltma kabiliyetinin, hem flavonoidleri hem de seskiterpen laktonları içermesine dayandırıyorlar.
Ayrıca civanperçemi bu özelliği sayesinde egzama sorununun çözümünde de kullanılabilir.
Mide ve Bağırsağa İyi Gelir
Civanperçemi, ishal, gaz ve kramp gibi istenmeyen mide ve bağırsak sorunlarına iyi gelmektedir.
Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, bu bitkinin mide ve bağırsak sorunlarını çözmekte önemli bir işlevi olduğu görülmüştür.
Yüksek Tansiyon ve Astım için Faydalıdır
2013 yılında Fitoterapi Araştırmaları adlı bir grubun yaptığı araştırmaya göre, civanperçemi yüksek tansiyon, damar genişlemesi ve bronş büyümesi gibi sorunlara iyi gelmektedir.
Başka bir deyişle, yüksek kan basıncını düşürme, kan damarlarını rahatlatma ve nefes alma yeteneğini düzenlemekte önemli bir yeri vardır.
Civanperçemi Çayı Tarifi
Civanperçeminin yaprakları ve sağları, sağlıklı bir çay yapmak için kullanılabilir.
Çay yapabilmek için öncelikle bu otun kuru ya da taze halini bulmalısınız.
Hafif acı bir tadı olan bu çayın tadını hafifletebilmek için biraz bal da katabilirsiniz.
Ayrıca diğer çay tariflerinde olduğu gibi limon ve C vitamini de besleyiciliğini arttıracaktır.
1 çat kaşığı kurutulmuş civanperçemi ya da 3 taze yaprakla birlikte, 1 fincan kaynar su ve isteğe bağlı olarak da 1 tatlı kaşığı bal ile 1 limon dilimi hazır olmalıdır.
Çayı hazırlayabilmek için yaprakları veya kurumuş hallerini 10 dakika kadar kaynar suda bekletin.
Ardından tadını düzenlemek için limon veya balı kullanabilirsiniz.
Civanperçemi Zararları
Civanperçemi, direk ağız yoluyla alındığında muhtemelen uyku ve sık idrara çıkma gibi sonuçlar doğurabilir.
Düzenli kullanımlarda ise cilt tahrişlerine ya da diğer alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
Eğer böyle bir sonuç ile karşılaşırsanız kullanmayı bırakıp doktorunuza başvurmalısınız.
Aynı aileden olması sebebiyle eğer papatyaya alerjiniz varsa, muhtemelen civanperçemine de alerjiniz vardır.
Bu nedenle bu bitkiyi kullanırken dikkat etmelisiniz.
Civanperçemi Riskleri
Ayrıca civanperçemi, cildi güneşe karşı daha duyarlı hale getireceğinden cilt sorunlarınız için de bu bilgiyi göz önünde bulundurmalısınız.
Hamile kadınların kullanımı için uygun olmayan civanperçemini kullanmaya başlamadan önce doktorunuza görünmenizde ve izin almanızda fayda vardır.
Çocuklarda kullanımına yönelik araştırmalar henüz gerekli yaygınlığa ulaşmadığından küçük çocuklarda yaygın olarak kullanılması tavsiye edilmez.
Eğer çocuğunuzda civanperçemi kullanmak istiyorsanız, öncelikle doktorunuza danışın.
Son olarak eğer aşağıdaki türden ilaçlar tüketiyorsanız, civanperçemini düzenli kullandığınızda bu ilaçların etkinliği azalabilir ya da farklı sonuçlara yol açabilir.
Kan Sulandırıcı
Mide Asidi Azaltıcı
Yüksek Tansiyon İlaçları
Uyku Hapları gibi uyuşukluğa sebep olan haplar
Bu nedenle bu tür haplar ile birlikte civanperçemi kullanmaktan kaçının ya da bir uzmana danışın.
Sonuç
Antik çağlardan bu yana ilaç olarak kullanılan civanperçemini siz de çeşitli rahatsızlıklardan kurtulmak adına kullanabilirsiniz.
Mutfağınızda bir baharat olarak kurutulmuş halini kullanabileceğiniz gibi, ıspanak gibi kendi başına yemekler yapmak için de kullanabilirsiniz.
Temel olarak yara iyileştirici ve iltihap söktürücü etkisi bulunan bu bitkiyi düzenli kullanmadan önce risk ve yan etkiler kısmına göz atmalısınız.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.