Korunma yöntemi olarak doğum kontrol hapı kullanmak ve kullanacağınız doğum kontrol hapının türünü belirlemek kişisel bir tercih olsa da eğer cinsel açıdan aktif bir kadınsanız, doğum kontrol hapı kullanmayı düşünebilirsiniz.
Zaten Amerika’da yapılan bir çalışmaya göre de, 2011-2013 yıllarında 15-44 yaş arası kadınların %25’inin kullandığı bu yöntem, en popüler korunma yoludur.
Oral kontraseptif olarak da adlandırılan doğum kontrol hapları, gebeliği önlemek amacıyla ağız yoluyla alınan ilaçlardır. Doğum kontrolünün etkili bir yöntemi olan bu haplar, değişik çalışma şekillerine, içeriklere, yan etkilere ve faydalara sahiptirler.
Yazı İçeriği
Doğum Kontrol Hapı Çeşitleri
Doğum Kontrol Hapı Çeşitleri
Kombine Haplar
Kombine haplar, östrojen ve progesteron hormonlarının sentetik yani laboratuar ortamında üretilmiş hallerini içermektedirler.
Bu tür hapların çoğunluğu hormon içerir ve bunlar aktif olarak adlandırılırken içermeyenlerine pasif adı verilir.
Kombine hapların kullanılma döngülerine göre çeşitli tipleri bulunmaktadır.
Sadece Progesteron İçerenler
Bu tür haplarda, östrojen olmadan sadece progesteron bulunmaktadır. Minipill olarak da adlandırılan sadece progesteron türündeki haplar, sağlık veya diğer sebeplerden ötürü östrojen alamayan kadınlar için iyi bir seçimdir.
Bu gruptaki hapların tamamı aktif yani hormon içeren türden haplardır.
Doğum Kontrol Hapının Türüne Nasıl Karar Verilir?
Her türdeki doğum kontrol hapı, her kadın için uygun olmayabilir.
Hangi türde hap almanız gerektiğini doktorunuzla konuşmalısınız.
Reçete ile satılan doğum kontrol haplarının türüne karar verirken, kullanacak kadının adet belirtileri, emzirip emzirmediği, kronik rahatsızlıkları, kullandığı ilaçlar, kalp ve damar hastalıklarına sahip olup olmadığı gibi faktörlere bakılır.
Doğum Kontrol Hapları Nasıl Çalışır
Doğum Kontrol Hapları
Kombine haplar iki şekilde çalışır. İrincisi vücudunuzdaki yumurtlamayı engeller.
Bu da aylık adet döngünüzün bozulacağı anlamına gelir.
İkincisi ise, rahimdeki mukusun koyulaşmasını sağlar.
Rahimdeki mukusun amacı, spermin rahminize rahatça gidebilmesini ve döllenmeyi sağlamaktır.
Fakat eğer bu mukus koyulaşırsa, spermler rahme ulaşamaz.
Sadece progesteron içeren haplar ise, birkaç farklı şekilde iş görebilir.
Fakat temel olarak yine rahim ağzındaki mukusu koyulaştırmak üzerine çalışır.
Ayrıca yumurtlamayı önleyen türleri de bulunmaktadır.
Doğum Kontrol Haplarını Nasıl Kullanabilirim?
Kombine haplar çeşitli biçimlerde kullanabilir. Bunlar 21, 24 ya da 28 günlük döngülerde olabilmektedir. Ayrıca genişletilmiş kullanımlarda bu gün sayısı 91’e kadar da çıkabilmektedir.
Uygulayacağınız tüm planlar için hapı her zaman günün aynı saatinde almalısınız.
Buna karşın sadece progesteron içeren haplar 28 günlük döngüler halinde kullanılır ve kombine haplarda olduğu gibi yine her zaman günün aynı saatinde almanız gerekir.
Doğum Kontrol Hapları Ne
Doğum Kontrol Hapları Nasıl Çalışır
Doğru kullanıldığında doğum kontrol hapı, çok etkili bir yöntemdir.
Yapılan sağlık araştırmasına göre, hem sadece progesteron hormonu içeren hapların hem de kombine hapların başarısızlık oranı %9 civarındadır.
Bu da demek oluyor ki doğum kontrol hapı kullanan her 100 kadından sadece 9’u hamile kalıyor.
Bu hapların tamamen etkili olabilmesi için her gün aynı saatte kullanmak gerekir.
Kombine haplarda biraz daha bu kural gevşetilebilir olsa da benzer saatlerde alınmaya dikkat edilmelidir.
Ayrıca doğum kontrol hapları, ishal ya da kusma gibi rahatsızlıklarda daha az etkili olur.
Eğer bir karın ağrınız varsa, hamilelik riskiniz olup olmadığı ile ilgili doktora da gidebilirsiniz.
Doğum Kontrol Haplarının Faydaları Nelerdir
Doğum kontrol hapı kullanmanın bir takım faydası bulunmaktadır.
Bunlardan ilki size 7/24 koruma sağlar ve hamile miyim değil miyim endişesi yaşamaktan kurtarır.
Adet döngüsünü düzenlemeye de yardımcı olan doğum kontrol hapları, düzensiz ve ağrılı adet dönemlerinden kurtulmanızı sağlayabilir.
Ayrıca eğer bir gün bu hapları kullanmayı sonlandırmak isterseniz, tersine etki yaparak yine adet döngünüzü eski haline sokabilir ve yine hamile kalabilirsiniz.
Son olarak diğer doğum kontrol yöntemlerine baktığımızda çok etkili bir yöntemdir.
Ayrıca hapın türüne bağlı olarak farklı faydalar da ortaya çıkabilir.
Örneğin kombine haplar, akne, kemik erimesi, anemi, sancılı adetler, adet krampları gibi rahatsızlıklara karşı da iyi gelen haplardandır.
Sadece progesteron içeren hapların farklı faydalarına baktığımızda ise;
35 yaşından büyük kimselerin de kullanabilmesi, emzirmek isteyenlerin de emzirmeyi bırakmadan hapa başlayabilmeleri, sigara içerenlerin de bu tür hapları tüketebilmesi insanları sadece progesteronlu haplara itebilir.
Doğum Kontrol Haplarını Zararları Nelerdir
Doğum kontrol hapları cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı bir şey yapamaz.
Bu enfeksiyonlardan kurtulabilmek için de her ilişkide doğum kontrol hapının yanında düzenli olarak prezervatif kullanmaya başlamalısınız.
Ayrıca hapınızı her gün düzenli olarak görmemelisiniz.
Ayrıca mutlaka emin olmanız gereken şey, birinci paketi bitirdikten sonra gerçekten ikinci paketi istiyor muyum istemiyor muyum bunu düşünmelisin.
Çünkü döngü bittikten sonra ikinci pakete başlamakta gecikirseniz hamilelik riskiniz artacaktır.
Yan Etkileri ve Riskler
Doğum kontrol haplarını çoğu, kadınlar için güvenli olsa da bazı etki ve riskleri bulunmaktadır.
Her kadın doğum kontrol haplarındaki hormonlara karşı farklı tepkiler verir.
Bu nedenle bazı kadınlarda farklı etkiler ve yan etkiler ortaya çıkabilmektedir.
Bu yan etki ve risklerin başında cinsel dürtünün azalması, mide bulantısı, göğüslerde hassasiyet ve adet dönemleri arasında kanama gelir.
Siz de eğer bu tür rahatsızlıklara sahipseniz, birkaç ay bekleyip bu sorunun geçip geçmeyeceğini konuşmak daha faydalı olacaktır.
Doktorunuzla yapacağınız görüşmeyle hapın miktarını ve dozajını azaltabilirsiniz.
Riskler konusunda ise, özellikle kombine haplarda ortaya çıkan bir sorun bulunmaktadır.
Kandaki pıhtılaşmayı arttıran kombine doğum kontrol hapları, kalp krizi, inme, emboli gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Her ne kadar böyle bir risk var olsa da bu oran oldukça düşüktür.
Amerika’da yapılan araştırmaya göre 10 bin kadından yalnızca 10 tanesi kan pıhtılaşma sorunuyla karşılaştığını düşünmektedir.
Bu risk doğum sonrası kan pıhtısı oluşmasından bile daha düşük bir orandır.
Yine de çok fazla kilolu, yüksek tansiyon hastalığı sahibi ve uzun süreler yatalak olmuş kimselerin bu hap türünü kullanılması önerilmez.
Sonuç
Günümüzde çok fazla sayıda doğum kontrol çeşidi bulunsa da hap ile korunmak harika bir fikirdir.
Fakat en iyi doğum kontrol hapını seçmek biraz zaman alabilir.
Doğru sonuçları alabilmek için doktorunuza aşağıdaki soruları sormayı unutmayın.
- Hangi tür doğum kontrol hapı benim için daha iyi olacaktır?
- Kullandığım ilaçlar arasında bu hapı kullanmama sebep olabilecek bir nokta var mı?
- Hap sebebiyle vücudumda kan pıhtısı oluşma riski çok mu?
- Doğum kontrol hapını almayı unutursam ne yapmalıyım?
- Hangi diğer korunma yollarını denemeliyim?
Yapacağınız bu araştırmalar sayesinde siz de en doğru korunma yolunu seçebilir ya da doğum kontrol hapı kullanmak konusunda doğru ve faydalı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.