Facebookun Çocuklara Zararları

2006 yılında açılan Facebook, günümüzde sadece yetişkinler tarafından kullanılan bir iletişim aracı olmaktan çıktı, aynı zamanda çocukların kullandığı en önemli sosyalleşme aracı haline geldi.

Son yıllarda yapılan araştırmalar Facebook bağımlılığının sigara ve alkol bağımlığını çoktan geride bıraktığını gösteriyor.

Facebookun yetişkinlere neden olduğu zararları daha önce yayınladığımız makalede inceleyebilirsiniz.

Facebookun zararları

Bu yazımızda çocuklara ve gençlere zararlarını inceleyeceğiz.

Facebookun Zaraları dışında bazı avantajları olduğu şüphesiz, önce avantajlarını sıralayalım, sonra detaylı şekilde zararlarını imceleyelim.

Yazı İçeriği

Çocuklarda Facebook Kullanımının Avantajları

Yetişkinler ve gençlerin facebook kullanımı son yıllarda katlanarak arttı.

Bununla birlikte model örnek olarak büyüklerini örnek alan çocuklarda da, aynı oranda başta facebook olmak üzere diğer sosyal medya siteleri popülaritesini arttırıyor.

Facebook ve diğer sosyal medya ağlarını kullanmak eğlencelidir fakat çok zaman alıyorsa olumsuz etkilere neden olabilir.

Geçici Ruh Halini İyileştirir: Çocukların uzaklardaki akraba veya arkadaşlarıyla iletişim kurmasını sağlayarak geçici de olsa ruh halini iyileştirmeye yardımcı olur.
Utangaçlığı Atmaya Yardımcı Olabilir: Pek çok çocuk belli bir yaşta direkt iletişime girmekten çekinebilir. Facebook etkileşim olmadan iletişime geçilen bir platform olduğundan dolayı çocukların utangaçlıktan kurtulmalarına kısmen yardımcı olabilir. Bazı araştırmalar facebook üzerinden iletişime geçilen kişilerle gerçek hayatta etkileşime daha kolay geçildiğini iddia etmektedirler.
Benlik Kimliğini Geliştirir: Facebook üzerinde çocuk benlik kimliğini geliştirebilir. Böylece facebook üzerinde edindiği iletişime geçme yöntemlerini sosyal hayatta geliştirebilir.

Bunlar çocuklarda facebook kullanımın bazı faydalarıdır.

Fakat facebook kullanımının zararları azımsanmayacak kadar fazladır, bunları inceleyelim.

Çocuklarda Facebook Kullanımının Zararları

Facebookun çocuklara zararları

Çocuklarda facebook kullanımın bazı avantajları olduğunu söylemiştik. Bununla birlikte gerek fiziki gerekse ruh sağlığınıza zararları olduğunu biliyoruz.

Şimdiye kadar faczebookun zararları hakkında yeterince yapılmış bilimsel araştırma yok, fakat bu araştırmaların sayısı her geçen gün artıyor.

Çocuklarda facebookun zararlarını şu şekilde sıralamak mümkün;

İzolasyon

Facebook kullanmak için sürekli bilgisayar başında kalmak zorunda olabilir.

Toplum içinde ise akıllı telefonla girerek kendisini sosyal yaşamdan izole edebilir.

Yalnız kaldığında ise bağımlılık giderek artar ve facebooktan uzak kaldığında daha huysuz, sinirli asabi ve agresif olabilir.

Kilo

Bağımlılık derecesinde facebook kullanan çocuklar, bilgisayar, tablet, telefon başında hareketsiz kalarak kilo almaya başlarlar.

Kilo alma sorunu zamanla diğer sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir.

Anormal tepkiler

Facebookta gezinmek, aşırı kaydı, depresyon ve endişelere neden olabilmektedir. Sosyal hayatta bunalımlar yaşayanlar kendilerini sosyal medyada göstermeye çalışırlar.

Özellikle gençler her zaman kendi dış görünümlerine oldukça fazla önem gösteriler.

Toplumda kendilerini aşağı hissettiklerinde kendilerini çok daha kolay ispatlayabilecekleri facebooka yönelirler.

Gözlere Zararlı

Uzun süre facebookta kalmak gerek bilgisayarlarda gerekse akıllı telefonlarda ciddi zarar verir.

Özellikle akıllı telefonların hayatımıza girmesiyle birlikte yatmadan önce saatlerce facebookta kalmak pek çok göz hastalıklarına neden olabilmektedir.

Yabancılarla İletişim

Çocukların facebook üzerinden tanımadıkları kişilerle iletişime geçmeleri yüksektir.

Gençler ve çocuklar dış etkenlere karşı hassastırlar ve yabancılarla kolayca iletişime geçebilirler.

Bu konuda yeterince hayat tecrübeleri olmayan çocuklar, facebook üzerinden aslında hayatta hiç iletişime geçmemeleri gereken art niyetli insanlarla iletişim kurabilirler.

Duygusal İletişim Eksikliği

Facebook üzerinden iletişime geçilen kişilerle duygu eksikliği vardır.

Gerçek hayattaki ilişkilerdeki duygu facebooktaki ilişkilerden daha fazladır.

Sürekli duygudan yoksun iletişim hali çocukları ve gençleri ileriki yaşamlarında ilişki ve etraflarında olan bitenlere karşı duygusuz ve duyarsız hale getirebilir.

Bunun yanında, çocukların duygularını sadece belirli ve gereksiz bir yere yönlendirebilir, hayatında çok daha fazla ilgi duyması gereken şeylere karşı ilgisini azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.

Tembelliği Teşvik Eder

Bilgisayar veya telefon başında sürekli facebookta dolaşmak, sadece psikolojik ve fiziki zararlara neden olmakla kalmaz.

Aynı zamanda tembelliğe neden olur.

Zamanının büyük bir kısmını facebookta geçiren çocuklar ve gençlerin tembelliğe daha yatkın olduğu, yapmaları gereken en temel sorumluluklarını bile başkalarına yaptırma eğiliminde olduklarını düşünülmektedir.

Facebook Dikkat Dağıtır

Çocukların en çok zorluk çektikleri şeylerden birisi, gelişme aşamasında olan beyin ve sinir sisteminin belirli bir konuya veya uzun süre odaklanamamasıdır.

Çocukları uzun süre facebookta dolaştıklarında, etraflarındaki diğer olaylara odaklanamazlar.

Bu sorun yetişkinlerde de vardır.

Facebook haber akışındaki paylaşımların etkisi altında kalan kişinin normal hayatındaki sorunlara odaklanması zaman alabilir.

Beden Dili İletişimi Eksikliği

Beden dili ile insanlar çok şey ifade ederler.

Dünyadaki bütün karizmatik liderler sadece konuşa marifetiyle değil, aynı zamanda beden diliyle iletişime geçerek kitlelerle yakın ilişki kurarlar.

Hayatta beden dilini iyi kullanan insanlar iletişimi de iyi kurarlar ve bulundukları ortamda iletişim sorunu yaşamazlar.

Zamanının çoğunu facebookta iletişim kurmakla geçiren çocuk beden dilini kullanmaktan yoksun kalır.

Bundan dolayı, gerçek hayatta etrafında yaşanan olaylara doğal veya olması gereken tepkiler veremez.

İstismar

Facebook çocuklar için tamamen güvensiz bir ortamdır.

Yetişkinler için oluşturulan içeriklere erişimleri kolaydır, bunun dışında çocukların zamanını çalacak, onları farklı şeylere kanalize edecek sayısız uygulama ve reklamlar vardır.

Kontrol altında olmayan çocuk, istisnasız bütün içeriklere ulaşabilir.

Bu içerikler, çocuğun psikolojisine zarar verecek nitelikte olabilir. Görmemesi, bilmemesi gereken şeylerin ileriki yaşamında nasıl bir sorun olarak çıkacağını kimse bilemez.

İstismarı uygulayan bir de suçlular vardır.

Çocuklarla iletişime geçerek onları kullanma eğiliminde olan suçlulara karşı çocuklar facebookta tamamen korumasızdır.

Sonuç

Çocukların facebook kullanımını yasaklamak, onları mahrum etmek oldukça zordur.

Çünkü facebook artık popüler kültürün bir parçası haline geldi.

Fakat, facebook kullanımı konusunda çocuk eğitilebilir. Nelerden kaçınması gerektiği, ne tür resim ve içerikler paylaşabileceği, neleri paylaşılamayacağı öğretilir ve kırmızıçizgiler anlayacağı şekilde kendisine gösterilir.

Facebookun genelde sadece zaman kaybı olduğu, fakat eğlence amaçlı haftada birkaç kere girmenin sorun olmayacağı gerçeği çocukları sıkmadan öğretilmelidir.

Çocuğun facebook bağımlısı olmaması için, çok ufak yaşlarda kullanmasına izin verilmemelidir.

Yakın ilişki kurularak gerekirse kullanmayı anne baba öğretmeli ve çocuğun facebookta gizli saklı şeyler yapmasına meydan vermemek için açık iletişime geçilmelidir.

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.