İlk yardım nedir,nasıl yapılır,amacı nedir ?

Yazı İçeriği

İlk yardım nedir ?

Aniden hastalık veya kaza durumlarına karşı kişi ya da kişilere sağlık görevlileri gelene kadar ilaçsız yapılan ilk müdahale ilk yardım adını alır. Olay yerinde çevrenizdeki imkanlardan yararlanarak hiçbir ilaç kullanmadan hasta veya yaralının sağlık durumunun kötüye gitmesini engelleyeceğiniz her türlü müdahale ilk yardım kapsamında olacaktır.

İlk yardım neden önemlidir ?

Hastalık, kaza ve daha günlük hayatta pek çok öngörülemeyen problemlere karşı olay anında sağlık görevlileri gelene kadar hasta veya kazazedenin ilk müdahalesi ilk yardım konusunda bilinçli kişilerce yapılması gerekir. Yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilmesi adına özellikle bazı durumlarda ilk 5 dakika içerisinde yapılması gereken müdahale hayati önem taşıyabilmektedir. Hata ya da kazazedenin durumun kötüye gitmesini önleyen ilaçsız ilk yardım müdahalesi sağlık durumunun daha büyük problemlere yol açmadan iyileşme sürecine de katkı sağladığı söylenebilir. İlk yardımın önemi kadar toplumun ilk yardım konusunda bilgili ve bilinçli olması tüm olumsuzlukları geride bırakabilir.

Zaman mekan gözetmeden öngöremeyeceğiniz kaza, hastalık ve çeşitli problemlere karşı tedbir olarak öğrenmeniz gereken ilk yardım yeri geldiğinde bir hayatın kurutulmasını sağlayabilecektir.

İlk yardımın kazazedeye faydaları nelerdir ?

Özellikle trafik kazalarına şahit olduğunuzda olası her türlü tehlikelere karşı kazazedenin araçtan çıkarılarak uygun bir yerde sağlık görevlilerinin gelmesinin beklenmesi kazazedenin durumunun kötüye gitmesine neden olabilecektir. Böyle durumlarda acil taşıma tekniklerinin ilk yardım bilgisi dahilinde bilinçli olarak gerçekleştirilmesi sağlık problemlerinin kaza anında kalıcı hasarlara yol açmasını engelleyecektir.

İlk yardım bilgisine sahip kişi de olmak üzere kazazedenin de can güvenliği konusunda gereken tüm tedbirlerin alınması gereken ilk yardım sırasında kazazedeyi sakinleştirmek ve çevrenin çok daha güvenilir hale gelmesini sağlamak da kazazedeye olay yerinde büyük fayda sağlayacak. Olası şok, kanama, yaralanma, burkulma, iç kanama riskleri ve çok daha fazlası hakkında olay yerine sağlık ekipleri gelene kadar kazazedeye uygulayacağınız ilk müdahale hayati fonksiyonların sürdürülebilmesi ve kazazedenin durumun kötüye gitmesi önlenebilecektir.

Dikkat ! Özellikle ilk 5 dakika içerisinde müdahalede bulunulması gereken durumlara karşı hayati önem taşıyan ilk yardım kazazedenin hayatının kurtulmasına ya da kazanın kişi üzerinde kalıcı hasarlar bırakmasına engel olabilecektir.

İlk yardımı kimler öğrenmelidir ?

Genç yaşlı demeden yaşamın her anında karşılaşabileceğiniz hastalık veya kaza gibi durumlarda ilk yardım bilincinin tüm toplum tarafından kazanılması gerekir. Hiçbir yaş sınırı ve cinsiyet farkı gözetilmeden eğitiminin mutlaka alınması gereken ilk yardım günlük hayatta da karşılaşacağınız durum ve olaylara karşı yaşam kalitenizi yükseltmenize imkan tanıyacak.

Yaşamınızı çok daha bilinçli ve karşılaşabileceğiniz durumlara karşı tedbirli geçireceğiniz ilk yardım bilgisi 7’den 70’e herkesin öğrenmesi gereken eğitimlerden biridir. Gerek iş yaşamında gerekse sosyal yaşantınızda karşılaşmanız muhtemel ve ön göremediğiniz her türlü durum ve olay karşısında nasıl davranacağınızı bilerek yapmanız gerekenleri eksiksiz bir biçimde uygulayabilirsiniz. Kendinize olduğu kadar çevrenize de faydalı olacağınız ilk yardım bilgisi herkes tarafından mutlaka öğrenilmesi gerekir.

İlk yardım nasıl yapılır ?

İlk yardımın temel uygulamalarından günlük hayatta faydanıza olacak bilgilerine kadar geniş kapsamlı ilk yardım bilgisi ile hangi durum karşısında nasıl bir müdahalede bulunacağınız da değişkenlik arz edecektir. Trafik kazası, iş kazası, ev kazaları, doğal afetler, terör olayları, yaralanma ve çeşitli hastalıklara karşı nasıl müdahalede bulunulması gerektiğini ayrı ayrı bilginize sunarak olay anında hangi yöntemden faydalanacağınıza kısa sürede karar vermenizle doğru ve etkili sonuçlar almanıza imkan tanıyacak.

Temel ilk yardım uygulamalarının yanında günlü hayatta da ön göremeyeceğiniz böcek sokmaları, kanama, düşme, burkulma, yüksek ateş, boğulma ve buna benzer durumlar için ilk yardım nasıl yapılır bilinmesi gerekir. Kişinin ihtiyaç duyduğu ilk yardımın doğru ve etkili bir biçimde tekniğine uygun olarak hasta veya kazazedeye uygulanması hayati önemin yanında hafif durum ve olaylara karşısında iyileşme sürecinin kısalmasına katkı sağlamaktadır.

Dikkat ! İlk yardım konusunda bilgi sahibi olmadan çevrenizde bile olmuş olsa müdahalede bulunmamanız kazazede veya hastanın faydasına olacaktır.

Doğru bilinen yanlışlarla kişinin hayatını tehlikeye düşüreceğinizin bilinciyle ilk yardım eğitimi bilgisine sahip olmadan ilk yardımcı görevi üstlenmemeniz gerekir. İlaçsız olarak uygulanacak tedavi yöntemlerinde çevresel koşulların el verdiği ölçüde farklı durumlara karşı çeşitli ilk yardım uygulamaları tekniklerine uygun olarak ve bilinçli bir şekilde yapılması gerekecektir.

İlk yardım hangi amaçlarla yapılır ?

İlk yardımın temel olarak 3 amacı bulunmaktadır. Karşılaşmanız muhtemel her türlü kaza veya hastalık durumlarına karşı öncelikle hasta veya kazazedenin ilk yardım bilginiz dahilinde yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesinin sağlanması gerekir. Solunum yolunun açılması da denebilecek bu husus en temel amaçlar arasında yerini alır.

İlk yardımın amaçları arasında bulunan hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek için de yapılacak müdahale ilk yardımın amaçları arasında bulunmaktadır. Bu bağlamda özelikle solumun düzeltilmesi ve sağlık görevlilerinin gelinceye kadar yapılan müdahalenin devam ettirilmesi önem arz edecektir.

Ayrıca hasta ya da yaralıda iyileşme sürecini kolaylaştırmak adına da doğru ve bilinçli yaklaşımla ilk yardım uygulama kişi üzerinde fazla hasara yol açmadan iyileşme süresinin kısalmasına yardımcı olacaktır. İyileşme süreci için özellikle hasta ya da yaralının dolaşım etkinliğini sağlayabilmesine katkıda bulunmak iyileşme sürecinin bir parçası olarak bu sürecin çok daha kısa sürede tamamlanmasına yardımcı olur.

İlk yardımın günlük hayattaki faydaları nelerdir ?

Yalnızca hastalık, doğal afetler veya kaza durumlarına karşı değil günlük hayatta da ön göremediğiniz küçük kaza veya hastalık gibi problemlere karşı iyileşme sürecinin çok daha kısa sürmesini sağlayabilirsiniz. İlk yardım eğitimi bilgisiyle gülük hayatınızı karşılaşmanız muhtemel olarak yara karşı öngörüde karşılayabileceğiniz durumlar için de tedbir almanızı sağlayabilecektir. Burkulma, düşme, yaralanma, kanama, yüksek ateş, donma, boğulma, zehirlenme ve buna benzer durumlar karşısında paniklemeden bilinçli bir şekilde doğru ilk yardım teknikleri kullanarak sürecin çok daha kolay atlatılmasını sağlayabilirsiniz. Çevrenizde kulaktan dolma doğru bilinen yanlışları yapmadan gerek kendiniz için gerekse çevrenizdeki kişiler için bilgilerinizi kullanabileceğiniz ilk yardım bilgisi yaşam kalitenizin maksimum düzeye çıkmasına imkan tanıyacak.

İlk yardım sertifikası nasıl ve nereden alınır ?

İlk yardım eğitim merkezleri tarafından verilecek olan kurslara katılım sağlayarak ilk yardım sertifikası sahibi olabilirsiniz. Gerek bireysel gerekse kurumsal kimliğinizle başvuru yapacağınız kurslara katılım sağlayarak il sağlık müdürlüğü eğitmenlerinden alacağınız dersler sonrasında sertifikanızı kısa sürede almaya hak kazanabilirsiniz.

İlk yardım eğitimi veren kurumlar ?

Günümüzde toplumsa bilincin ilk yardım konusunda eğitim alması adına ilk yardım eğitimi veren kurumlar her geçen gün artık göstermektedir. İlk yardım eğitim merkezleri olarak faaliyet gösteren kurumlara başvuru yaparak ilk yardım kurslarına katılım sağlayabilir ve kurs sonunda sertifikalarınızı almaya hak kazanabilirsiniz.

İlk yardımın temel uygulamaları nelerdir ?

İlk yardımın temel uygulamalarının arasında 3 temel unsur vardır. Koruma, Bildirme ve kurtarma unsurlarında oluşan ilk yardım bilgisinin tekniklerine uygun olarak doğru bil şekilde hasta veya yaralıya uygulanması esastır. Koruma amacı ile özellikle trafik kazaları gibi durumlarda olay yerinde olası tehlikeleri göz önünde bulundurarak güvenli bir çevre oluşturulması şarttır.

Bildirim gereken durumlarda ani bir kaza veya hastalık durumuna karşı tıbbi bir yardım için ilk olarak sağlık görevlilerinin aranarak olay yeri, hasta veya yaralı durumu hakkında bilgi, olayın detayları ve sağlık görevlileri tarafından önemli olabilecek bilgilerin doğru ve eksiksiz aktarımı şarttır. Ayrıca karşılaşmanız muhtemel durumlara bağlı olarak zehir danışma merkezi, itfaiye, jandarma veya emniyet güçlerine de bilgi vermeniz gerekir.

Özellikle sağlık ekiplerine bilgi verirken kesin yer ve adres bilgisi, olayın tanımı, hasta veya yaralı sayısı, bu kişilerin durumları, arayan kişinin kim olduğu, hangi numaradan arandığı, nasıl bir ilk yardım alındığı ve olay yerindeki olanaklar hakkında bilgilerin açıklayıcı ve net bir şekilde ifade edilmesi şarttır.

Temel uygulamalar arasında kurtarmanın da önem arz ettiği ilk yardımda olay yerinde hasta veya yaralılara müdahalede bulunurken öncelikle hızlı ancak sakin ve bilinçli hareket edilmesi gerekir. Hasta veya yaralının durum değerlendirmesinin hızlıca yapılarak doğru ilk yardım tekniklerinin uygulanması gerektiği kurtarma tekniklerinde sağlık görevlileri gelinceye kadar müdahalenin doğru ve etkili bir biçimde kişinin yaşamsal fonksiyonlarının devamlılığının göstermesinin sağlanması gerekir.

Günümüzde kurumsal işletmeler için de belirli kriterler çerçevesinde mutlaka bulundurması gereken ilk yardımcı için tercihe göre yapılan başvuruya bağlı olarak işletme faaliyetlerinin ağırlık derecesine göre yerinde ilk yardım eğitimi çalışanlara verilebilir. Ancak yalnızca iş yaşamında zorunluluklara bağlı olarak değil hayatın hemen her anında ön göremeyeceğiniz durumlar olarak toplumsal bilince ilk yardım bilgisinin aktarımı gerekecektir.

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.