Balkabağı bilimsel ismi genellikle Cucurbita pepo olarak geçen dış kabuğu pürüzsüz içi sarı ile turuncu renkleri arasında kalan bir çeşit kabak bitkisidir.
Aslında tür açısından birçok çeşidi bulunan balkabakları genel olarak Kuzey Amerika kökenli olduğu düşünülmekte ve buna dair kanıtlar Meksika’daki milattan önce 7000-5500 yılları arasına ait balkabağı tohumlarıdır.
Sert iklimlerde iyi yetişemeyen balkabaklarının tohumları günümüzde severek tükettiğimiz bir çeşit kuruyemiş olan kabak çekirdeği olarak bilinmektedir.
Aşırı sıcaktan ve susuzluktan kolay etkilenen balkabağı ışıktan da kolayca etkilenir öyle ki gölgeli yerde yetişen balkabağı güneş gören veya ışıklı ortamlarda yetişene göre daha hassas bir yapıya sahip olmaktadır.
Türkiye’de balkabağı yetiştiriciliği ise Orta Anadolu Bölgesinde daha yaygın görülmektedir (1).
Yazı İçeriği
Kabak Çekirdeğinin Sağlığa Faydaları Nelerdir
Kabak çekirdeği küçük bir hacimde magnezyum ve manganezden, bakır protein ve çinkoya kadar birçok değişik besin maddesi içerir ve tam bir enerji santralidir.
Kabak çekirdekleri fitosteroller ve serbest radikal temizleyici olarak bilinen antioksidanları içerir ve içerdiği bu doğal bileşimler sağlığınız için birçok fayda sağlayabilir.
Kabak çekirdekleri karaciğer, kalp, ve diğer organ sistemlerine yardımcı olduğu gibi bağışıklı sisteminize de yardımcıdır ve diyabetle mücadele etmenizde faydalıdır.
Bu faydalarının yanında aynı zamanda kabak çekirdeği menapozal döneme girmiş erkek ve kadınlarda rahatlatıcı etkilerde bulunur ve erkeklerde prostat sağlığına destek olur (2).
Kabak Çekirdeğinin İçerdiği Besin ve Vitaminler
Olağanüstü besin içeriği bulunduran atıştırmalık bir kuruyemiş arıyorsanız kabak çekirdeğinden başka yere bakmanıza gerek yok çünkü içerdiği magnezyum, manganez, bakır, çinko ve çeşitli proteinler sayesinde kabak çekirdeği yenmesi kolay ve besleyici bir atıştırmalıktır.
Kabak çekirdekleri lifli tohumlar olduğundan günlük lif ihtiyacınızı karşıladığı gibi 50 gramında 1000 kalori barındırarak günlük enerji ihtiyacınızın büyük bir kısmını da karşılamış bulunmaktadırlar.
En önemlisi kabak çekirdeği her zaman taşınabilir olduğu ve herhangi bir özel duruma ihtiyaç duymadığı için hareket halindeyken mükemmel bir atıştırmalık olarak görev gördüğü gibi evde de kendinizi toparlamanız için her zaman çerez niyetine kullanılabilirler.
Şimdi bu mükemmel faydalara sahip kabak çekirdeğinin sağlımıza yararlarını yakından bir inceleyelim (3).
Kalp Dostu Olan Magnezyum İçerirler
Günde bir bardağın çeyreği kadar dolu olan kabak çekirdeği günlük magnezyum ihtiyacınızın yaklaşık olarak yarısını karşılayabilmektedir öyle ki magnezyum vücudunuzda vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin oluşturulmasında ve vücudun fizyolojik fonksiyonları için gerekli olan moleküllerin üretiminde büyük rol oynamaktadır.
DNA, RNA, gibi moleküllerin oluşturulmasına da katkıda bulunan magnezyum kalbinizin kan pompalaması, doğru ve düzgün kemik ve diş oluşumu, damarlarınızın genişlemesi ve rahatlaması gibi olaylarda da aktif olarak rol oynamaktadır.
Aynı zamanda magnezyumun bağırsak sendromlarında da tedavilere yardımcı olduğu gözlenmektedir.
Kalp Krizini Engeller
Magnezyumun tansiyonunuza fayda sağladığı ve kalp krizi, kalp spazmı ve inme gibi sağlık problemlerini önlemede yardımcı olduğu ortaya konmasına rağmen çoğu insan magnezyumun vücudumuz için ne kadar önemli bir rol üstlendiğini halen kavrayamamıştır öyle ki Amerika’da yapılan bir araştırmada Amerikan insanlarının yüzde 80’inde magnezyum eksikliği tespit edilmiştir (4).
Bağışıklık Sistemine Yardımcı Olan Çinko İçerir
Kabak çekirdeği zengin bir çinko kaynağıdır öyle ki çinko bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, hücre büyümesini ve bölünmesini desteklemesi, uyku düzenlemesi, ruh halini iyileştirme, tat ve koku duyularını iyileştirme, göz ve cilt sağlığı, insülin düzenlenmesi ve erkeklerde cinsel fonksiyonların desteklenmesine kadar insan vücudunda birçok etkiye sahiptir.
Günümüzde insanların birçoğu minerali tükenmiş topraklar, ilaç etkileri, bitki esaslı diyetler ve tahıl oranı yüksek besinler esaslı diyetler yüzünden çinko eksikliği yaşamaktadır.
Çinkonun insan vücudunda eksikliği ise soğuk algınlığı, grip, kronik yorgunluk, depresyon, akne oluşumu, öğrenme sorunları ve bunlar gibi sağlık problemlerine yol açabilir (5).
Bitkisel Kaynaklı Omega-3 Yağ Asitleri İçerir
Kabak çekirdeğiyle birlikte fındık ve bunun gibi bazı kuruyemişler bitki bazlı omega-3’ün (alpha-linolenic acid-ALA) en geniş kaynaklarındandır.
Ancak vücudumuzun bu ALA’ları kullanabilmek için başka omega-3 yağ asitlerine (EPA ve DHA’ya) çevirmesi gerekmektedir.
Ancak yapılan araştırmalar göstermektedir ki bazı omega-3 yağ asitlerinin kril yağı gibi hayvansal kaynaklardan alınması gerekmektedir.
Erkeklerde Prostat Sağlığı İçin Önemlidir
Kabak çekirdeği uzun zamanlardan beri erkek bireylerin sağlığı için önemli bir besin olarak değerini korumaktadır öyle ki kabak çekirdekleri çinko açısından zengin kaynaklara sahiptir.
İçerdikleri çinko erkeklerde prostat sağlığı için önem taşımaktadır çünkü prostat erkeklerde en yüksek çinko oranına sahip bölge özelliği taşımaktadır işte çinkonun prostat üzerindeki önemi bu yüzdendir.
Ayrıca kabak çekirdeğinin yağı ve özütü benin prostatik hiperplazinin diğer adıyla büyümüş prostatın tedavisinde rol üstlenebilmektedir. Aynı zamanda yapılan çalışmalar ve araştırmalar da kabak çekirdeklerinin prostat sağlığının desteklenmesinde önemli bir rol üstlendiğini ortaya koymuştur (6).
Şeker Hastalığıyla Mücadele Etmenizde Yardımcıdır
Henüz insanlar üzerinde bir çalışma yapılmamış olmasına rağmen hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda insülinin salınımını düzenlediği ve oksidatif stresi azaltarak diyabetik sorunları önlediği gözlemlenmiştir.
Postmenopozal Kadınlara Yardımcıdır
Kabak çekirdeği yağı ve dolayısıyla kabak çekirdeği doğal fitoöstrojenler açısından büyük kaynaklara sahiptir ve yapılan çalışmalar iyi kolesterolün artırıldığını postmenopozal kadınlarda ise kan basıncında, sıcak basmalarında, baş ağrılarında, eklem yangılarında ve eklem ağrılarında ve bunun gibi menopoz semptomlarında azalmalara yardımcı olduğu ve böylece menopozal dönemdeki kadınlarda rahatlamalara yol açtığı ortaya konmuştur (7).
Kalp ve Karaciğer Sağlığı İçin Destekleyicidir
Kabak çekirdeği özellikle keten tohumlarıyla birlikte tüketildiğinde içerdiği sağlıklı yağlar ve yağ asitleri, anti oksidanlar ve lifler sayesinde kalp ve karaciğer sağlığını korur ve geliştirir.
İçerdiği Triptofan Sayesinde Rahat Bir Uyku Sağlar
Kabak çekirdekleri triptofan açısından zengin kaynaklara sahiptir ve bu sayede rahat bir uyku uyumanıza yardımcı olur öyle ki triptofan bir çeşit amino asittir ve vücutta serotonine çevrilir.
Serotonine çevrilen triptofanlar daha sonrasında uyku hormonu olarak görev gören melatonine çevrilir ve bu yolla rahat bir uyku uyumanızı destekler.
Yatmadan önce meyve gibi ya da bir parça ekmek gibi bir karbonhidrat kaynağıyla yiyeceğiniz kabak çekirdekleri vücudunuzdaki melatonin üretimini artıracak ve bu sayede rahat bir uyku uyumanızı sağlayacaktır (8).
Kabak Çekirdeğinin Zararları ve Yan Etkileri
Kabak çekirdeği bünyesinde birçok fayda barındırmasına rağmen kişiye özel spesifik yan etkiler oluşturabileceği gibi genel yan etkilere veya fazla yenildiği zaman bazı problemlere sebebiyet verebilmektedir.
İçerdiği bunca faydaya rağmen kabak çekirdeği sert, içerisinde sindirilemeyen lif bulunduran, çiğnemesi zor bir çekirdektir ve dolayısıyla hazımsızlığa yol açabilir.
Şişkinlik Yapar
Aynı zamanda kabak çekirdeğini yeteri kadar çiğnemeden yuttuğunuz zaman yemek borunuzu tahriş edebilir ve çok yenildiği takdirde hoş olmayan bir dolgunluk ve şişkinlik hissi verebilir (9).
Migreni Olumsuz Etkiler
Kabak çekirdeğinin uzun zamanlardan beri migren sahibi insanlar tarafından yenildiğinde şiddetli migren baş ağrılarına sebep olduğu bilinmektedir.
Ancak eğer henüz migrene sahip değilseniz merak etmeyin kabak çekirdeği migren oluşumuna yol açmayacaktır (10).
Genel etkileri sindirim sistemi üzerine olan kabak çekirdeğinin iyi çiğnenmiş halde olsa bile haddinden fazla tüketilmesi sindirim sisteminde gaz oluşumuna ve ishale yol açabilmektedir.
Gaza Neden Olabilir
Özellikle lif deposu yiyeceklere alışık olmayan insanlarda bol lif içerikli kabak çekirdeğinin içerisindeki karbonhidratların bir kısmı bağırsaklara sindirilmeden gider ve orada bulunan bakteriler tarafından sindirilirler ve bu da gaz oluşumuna yol açar.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.