Keten Tohumunun Faydaları Nelerdir?

Keten Tohumu 5.000 yıldan uzun bir süre boyunca bir besin kaynağı olarak yetiştirilen keten, Akdeniz’e özgü bir bitkidir ve tohumları karın ağrısının hafifletilmesi gibi iyileştirici ve sağlık yararları için kullanılmıştır.

Keten tohumları susam tohumlarına benzer şekilde şekillenmiştir. Fakat keten tohumları biraz daha büyük, pürüzsüz ve parlak olan sert bir kabuğa sahiptir.

Bununla birlikte, keten tohumları öğütüldüğünde daha fazla besin değeri sağlar, çünkü bu onların besin emilimini arttırır. Tıbbi araştırmacılar, keten tohumu yemenin çeşitli sağlık yararlarını günümüzde hala araştırmaktadırlar (1).

Keten Tohumunun Sağlığa Faydaları

Keten Tohumunun Faydaları Nelerdir

Keten tohumu faydaları, sindirim seviyesini iyileştirmenize, sağlıklı ciltler elde etmenize, kolesterolünüzü düşürmenize, şeker alım isteğini azaltmanıza, hormonları dengelemenize, kanserle savaşmanıza ve kilo vermeye yardımcı olmanıza yardımcı olabilmektedir.

Keten tohumları, dünyada alfa-linolenik asit (ALA) adı verilen ve bitkisel esaslı omega-3 yağ asitlerinin en zengin kaynakları olan küçük, kahverengi, ten rengi veya altın renkli tohumlardır.

Keten Tohumu Sindirim Sistemi İçin Yararlıdır: Keten tohumlarının en olağanüstü faydalarından biri, yüksek oranda müsilaj zamkı içeriği içermesidir. Müsilaj, suda çözünebilen ve bağırsak yolunda inanılmaz fayda sağlayan jel oluşturan bir liftir. Müsilaj midede bulunan gıdaların besin emilimini arttırarak ince bağırsağın çok hızlı boşaltılmasını sağlar (2).

Keten Tohumu Sağlıklı Cilt ve Saçlar Sağlar: Daha sağlıklı cilt, saç ve tırnaklar isterseniz, 2 çay kaşığı keten tohumu yağını günlük olarak tüketmeniz tavsiye edilmektedir. Keten Tohumu içerisinde bulunan alfa-linolenik asit (ALA) yağları, cilt ve saçın kurumasını ve pul pul olmasını engellemesini sağlayan bir bileşendir. Keten kuru göz sendromunu azaltabileceğinden, göz sağlığı için de önemlidir. Keten tohumu yağı, sağlıklı yağ konsantrasyonunun daha da yüksek olmasından dolayı mükemmel bir seçenektir. Cilt ve saçları nemlendirmek için 1-2 yemek kaşığı tüketebilirsiniz.

Keten Tohumu Kilo Vermeye Yardımcı Olur: Journal of Nutrition’da yayınlanan bir araştırma, keten tohumu ve cevizlerin obezitenin azaltılmasında ve kilo kaybının desteklendiği ortaya konulmuştur. Keten sağlıklı yağlar ve lif dolu olduğundan, daha fazla tok hissetmenizi sağlayarak kilo kaybetmenize ve daha az kalori almanıza sebep olmaktadır. Zayıflama planınızın bir parçası olarak, çorbalar, salatalar veya bazı yemeklerinize bir miktar keten tohumu ekleyin (3).

Keten Tohumu Kolesterol Azaltmasına Yardımcı Olur: Beslenme ve Metabolizma Dergisi, diyetinize keten tohumu eklemenin doğal olarak kolesterol düzeylerini azaltabileceğini bulmuştur. Keten tohumları çözünür lif içeriği sebebiyle, sindirim sisteminde yağ ve kolesterolü yakalar ve böylece absorbe edilemez.

Keten Tohumu Sindirim Sistemine Faydalıdır: Keten tohumunun belki de en büyük faydaları sindirim sağlığını geliştirme kabiliyetinden kaynaklanmaktadır. Keten tohumunun içerdiği bazı bileşenler sindirim sisteminin astarını korumaya ve sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Bağırsak iltihaplanmasının azaltmaya yardımcı olabileceğinden, crohn hastalığı veya diğer sindirim rahatsızlıkları çeken insanlar için yararlı olduğu gösterilmiştir. Keten, aynı zamanda sindirim sağlığını iyileştiren çözünür ve çözünmez lif açısından çok yüksektir ve dünyadaki en yüksek magnezyum gıdalardan biridir (4).

Kanser Tedavisi İçin Keten Tohumu: Keten tohumunun göğüs, prostat, yumurtalık ve kolon kanseri ile mücadele yararlı olduğu kanıtlanmıştır. Journal of Clinical Cancer Research dergisinde yayınlanan bir araştırma, keten tohumu tüketmenin meme kanseri riskini azaltabileceğini ortaya koymuştur. Keten tohumu içerisinde bulunan üç lignan bağırsak bakterileri tarafından enterolaktona ve enterodiole dönüştürülebilir, ki bu da keten tohumlarının meme kanseri riskini azaltmasının nedeni olabilecek hormonları dengeler.

Keten Tohumun İçerdiği Yüksek Omega-3 Yağ Asitlerinin Sağlığa Faydaları: Balık yağı veya omega-3 yağının sağlığa olan faydaları hakkında çok şey biliyoruz. Balık yağı, EPA ve DHA olarak adlandırılan optimal sağlık için kritik olan iki omega-3 yağı içerir. Keten tohumları EPA veya DHA içermez, ancak bir başka tip omega-3 yağı alfa-linolenik asit (ALA) içermektedir.

Keten Tohumunun Menopoz Belirtilerine Faydaları: Keten tohumlarının içerisinde bulunan lignanlarının menopoza giren kadınlar için fayda sağladığı saptanmıştır. Lignanların östrojenik (kadınlarda ve erkeklerde bulunan seks hormonlarından birisidir) özelliklere sahip olması nedeniyle hormon yerleştirme tedavisine alternatif olarak kullanılabilir. Keten tohumunun bu özellikleri sayesinde osteoporoz riski azalmaktadır. Hormonlarınız için keten tohumu yararlarını elde etmek için günlük bir ya da iki kaşık keten tohumu yağı tüketmeniz yeterlidir (5).

Keten Tohumunun Zararları ve Yan Etkileri

Keten tohumu ve keten tohumu yağı, vücudun önemli omega-3 yağ asitlerine dönüştürdüğü alfa-linolenik asit bakımından mükemmel bir üründür. Cleveland Clinic’e göre keten tohumu, kan trigliserit düzeylerini, kan basıncını, kan pıhtı oluşumunu ve iltihap tepkisinin düşürülmesini de içeren birçok sağlık avantajına sahiptir.

Keten tohumu içerisinde var olan lignanlar bazı kanser türlerine karşı vücudu korur ve vücuda protein, potasyum ve lif sağlar. Tahıl, yoğurt ve salata üzerine veya pişmiş yemeklerin üstüne bir miktar keten tohumu serperek tüketebilirsiniz. Bununla birlikte, fazla keten tohumu tüketiminin bazı yan etkileri bulunmaktadır.

Keten tohumlarının en sık görülen yan etkileri şunlardır:

Müshil Etkileri: Keten tohumu, Amerika Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından belirtildiği gibi müshil özellikleri olan bir bitkidir. Bazı zamanlarda keten tohumu ve yağının yan etki olarak karın ağrısı, mide rahatsızlığı ve kabızlığa neden olduğu bilinmektedir. Uzmanlar ishal, irritabl bağırsak sendromu, divertikülit, chron hastalığı ve ülseratif kolit gibi durumlara sahip olan kişilerin eten tohumu tüketmemesini öneriyor.

Sindirim Kanalını Engelleme: Keten tohumu, fazla miktarlarda veya yeterli derecede suyla alınmadığında, yemek borusu ve bağırsaklarda tıkanmaya neden olabilmektedir.

Alerjik Reaksiyon: Keten tohumu alerjik reaksiyonlara çok nadir olarak neden olmaktadır. Genel olarak, karın ağrısı, mide bulantısı ve kusmayı içeren belirtilerle ortaya çıkmaktadır. Bazı durumlarda ciddi alerjik reaksiyona neden olabilir ve buda hayati tehlikeye neden olabilmektedir.

Hormonsal Etkiler: Keten tohumu östrojen benzeri etkilere sahip olabilir ve buda keten tohumu tüketen bazı kadınlarda adet kanaması durumlarında değişiklere neden olabilir. Uzmanların hormon ile ilgili sağlık koşullarına sahip kadınların keten tohumu kullanma konusunda temkinli davranmasını tavsiye etmektedir. Hormonsal sorunları olan kişilerin keten tohumu tüketmeden önce mutlaka doktorlarına başvurmaları gerekmektedir.

Diğer Sağlık Sorunlarına Etkileri: Omega-3 yağ asitleri kan şekeri düzeylerini arttırabildiğinden, diyabetli insanlar keten tohumu tüketmek konusunda dikkatli olmalıdırlar. Keten tohumu pıhtılaşmayı azalttığından, aşırı kanama riskini de artırabilir. Kanama bozukluğu olan ya da kan inceltici etkilere sahip olan ilaçları veya takviyeli ürünleri kullanan insanların keten tohumu tüketimi konusunda dikkatli olması gerekmektedir. Bununla birlikte, bipolar bozukluğu olan kişilerinde keten tohumu tüketimi konusunda dikkatli olması gerekmektedir.

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.