Kiraz, Prunus cinsine ait bir meyvedir. Prunus aviumdan (tatlı veya ekşi kiraz) ve Prunus cerasus (ekşi kirazdan) türetilen türler kiraz türleri, kirazların bilinen en iyi iki türü bunlardır.
Bu yenilebilen kirazlar, oluşturdukları çiçek kümeleri ve pürüzsüz meyveleri ile ayırt edilirler. Genel olarak kiraz Kuzey Yarımkürenin ılıman bölgelerinde yetişir. Fakat bugün dünyanın iklimsel olarak imkan verdiği her yerde kiraz üretimi yapılabilmektedir (1).
Kirazın Sağlığa Faydaları
Tatlı ve sulu özelliklerinden dolayı kirazlar popüler meyvelerdir. Yapılan araştırmaların, kirazların sağlığınıza da son derece faydalı olduğunu göstermektedir. Kirazların besin maddeleri ve biyoaktif bileşenleri koruyucu sağlık yararlarını desteklemektedir.
Kiraz tüketimi, kalp hastalıklarına, diyabet, iltihaplı hastalıklar ve Alzheimer hastalığının bazı belirtilerini önlemeye yardımcı olur. Kirazların vücuda olan faydaları serbest radikal hasarı ile mücadele eden ve hücrelerimizi koruyan antioksidanların yüksek seviyelerinden kaynaklanmaktadır. Yakın tarihli araştırmalar, kirazların vücutta aşırı derecede biriken yağ uzaklaştırdığı ve sağlıklı bir uyku döngüsünü destekleyen melatonini arttırdığını ortaya koymuştur (2).
Kiraz İltihaplanmayı Azaltır: Kirazlar iltihaplanmaya karşı tüketilen en iyi gıdalardan birisidir. Uluslararası Spor Beslenme Dergisi Dergisinde yayınlanan bir araştırma, kirazların yorucu egzersiz sırasında kas hasarını ve ağrıyı azaltma yeteneğini gösterdiğini ortaya koymuştur (3).
Kiraz İçerdiği Potasyum Bakımından Vücuda Yardımcı Olur: Bir bardak kiraz, önerilen günlük potasyum değerinin yüzde 9’unu karşılar. Potasyum açısından zengin olan kiraz, vücut ve organları için gerekli olan potasyumu ve önemli besinleri sağlar. Potasyum inme riskini azaltır, hipertansiyonu ve yüksek tansiyonu hafifletir, kas krampını azaltır ve kas gücünü geliştirir.
Kiraz Osteoartriti Tedavi Etmede Yardımcı Olur: Dünya genelinde çok fazla sayıda osteoartrit hastası bulunmaktadır. Osteoartrit, kemikler ve eklem arasındaki kıkırdaklar aşındığında ortaya çıkar; Bu kemiklerin kendilerine kıkırdak koruması ve kıkırdak aralarında bulunan jelimsi madde vermek yerine birbirlerine yapışmalarını sağlar. Osteoartrit Araştırma Merkezi’nde yapılan bir araştırmada, kiraz suyu içmesi sonucunda hastaların osteoartrit İndeksinde düşüş gözlenmiştir (4).
Kiraz ve Vişne Uyku Dengesini Düzenler: Kiraz suyu uyku yardımına yardımcı olabilmektedir. Ama genel anlamda vişne suyu uyku-uyanıklık döngüsümüzü düzenleyen kritik bir molekül olan melatonin de dahil olmak üzere yüksek fitokimyasal seviyeleri içerir. Melatonin beyinde küçük bez olan pineal bez tarafından üretilen bir hormondur; Uyku ve uyanıklık döngüsünü kontrol etmeye yardımcı olur. Vişne suyu ve kiraz suyu tüketimi ile birlikte uyku süresi ve uyku etkinliğinde önemli artışlar göreceksiniz. Bu veriler, vişne suyunun uyku düzenine fayda sağlayabileceğini ve uykusu kesilen ya da uyuyamayan kişilere yardımcı olabileceği yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur (5).
Kiraz Gut Tedavisinde Yardımcı Olur: Gut başta ayak başparmağını etkileyen ağrılı, artritik bir durumdur. Büyük ayak parmağı, eklemlerde oluşan kristallere yol açan aşırı ürik asit sonucunda sert, iltihaplı ve ağrılı hale gelir. Bu ürik asit seviyeleri hiperürisemi olarak adlandırılır ve ağrı vücudun kristallere karşı reaksiyonu sonucu oluşur.
Yüksek ürik asit seviyeleri diyabet, böbrek hastalığı ve kalp hastalığı gibi daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Yapılan bazı araştırmalar, kiraz tüketimi sonucunda gut ataklarında %35 civarında düşüş gözlenmiştir. Bununla birlikte, kiraz tüketimi ile birlikte gut ve böbrek taşları için reçete edilen bir ilaç olan allopurinol kombine edildiğinde, gut atak riski %75’lere kadar düşüş göstermiştir. Bu veriler kirazın gut atakları tedavisinde işe yaradığını göstermektedir (6).
Kiraz Kan Basıncını Düzenleme Yardım Eder: Kirazlar kalp atış hızını ve kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan ve hipertansiyon riskini azaltan potasyumu oldukça fazla içermektedir. Kirazlardaki fitosteroller kötü kolesterol düzeylerini düşürmeye yardımcı olurlar.
Kirazlar Cildin Yaşlanmasını Yavaşlatır: Kirazlar herhangi bir meyvenin en yüksek antioksidan düzeyine sahiptir. Antioksidanlar, vücudumuzun eski görünmesini sağlayan serbest radikallerle savaşmasına yardımcı olur. Michigan Devlet Üniversitesi’nden bilim adamlarına göre, günlük bir bardak kiraz suyu içmenin cildin yaşlanmasını azaltacağını öngörmektedirler (7).
Kirazın Zararları ve Yan Etkileri
Kirazlara karşı alerjiniz yoksa, genel olarak kiraz tüketimi zararsızdır. Bununla birlikte, kirazların aşırı veya çok lifli bir diyetin parçası olarak yemesi, hoş olmayan etkilere neden olabilir.
Bu potansiyel yan etkileri önlemek ve günlük besin ihtiyacınızın karşılandığından emin olmak için, kirazları ve diğer meyveleri önerilen porsiyonlarda yemeye dikkat edin.
Kirazın Lif İle İlgili Yan Etkileri: Kiraz yüksek miktarda lif içermektedir. Bir bardak kiraz yaklaşık olarak 3 gram lif içermektedir. Kirazları çok lifli bir diyetin parçası olarak yerseniz, bu miktarda lif bazı yan etkilere sebep olabilmektedir. Genel olarak bu yan etkiler bağırsak gazı, karın krampları veya şişkinlik olarak ortaya çıkabilmektedir.
Besin Bozuklukları: Kirazlar besinlerle dolu olsa da diğer önemli besinlerin yerine kiraz yiyorsanız bunları fazla tüketmeniz besin yetersizliklerine neden olabilir. Kirazlar doğal şekerler, lif, C vitamini ve potasyum gibi zengin karbonhidratlar içerirler. Fakat kirazlar diyet proteini ve kalp-sağlığı için önemli olan tekli doymamış yağ bakımdan zayıftırlar. Bu yüzden fazla kiraz yiyerek karnınız doyurmamanız gerekmektedir. Bununla birlikte, dengeli bir yemek planının parçası olarak önerilen bölümlerde kiraz yemesi muhtemelen besin eksikliklerine yol açmaz.
Alerjik Reaksiyonlar: Kirazlara karşı bir alerjiniz varsa, kiraz yemeniz hoş olamayan ve bazı zamanlarda ise tehlikeli yan etkilere neden olabilmektedir. Kiraz alerjisi olan kişilerde genellikle nefes darlığı ve boğazın kapanması ortaya çıkabilmektedir. Kiraz yedikten sonra bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız, kesinlikle kiraz tüketmeyi bırakın ve sağlık uzmanına görünün.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.