Muz gerek tadıyla, gerekse damakta bıraktığı inanılmaz hoş tadıyla dünyada en fazla tüketilen meyveler arasındadır.
Dışında yumuşak 2 santim kalınlığında kabuğu, sarı ve koyu yeşil renkteki meyveyi her mevsimde bulmak mümkündür.
10 ila 15 santim uzunluğunda büyüyen muzlar zambak ve orkide ile aynı aileden gelir.
Muzun 50 ye yakın cinsi vardır ve yetiştiği bölgenin şartlarına göre meyve şekillenir, bazı bölgelerde yumuşak bazılarında ise diğerlerine kıyasla daha sert, büyük, ufak, ince veya kalın olabilir.
Muzlar yıllık olarak hasat edilir ve bir muz ağacı yaklaşık 20-25 kilo muz verebilir.
Bazı ülkelerde muz aynı zamanda yoksul insanların gıdası olarak tanınmaktadır. Bunun sebebi olarak dünya çapında en yaygın tüketilen meyveler arasından gösterilmesidir.
Yazı İçeriği
Muzun Sağlığa Faydaları
Muz kabuğunun insan sağlığına faydalarından daha önce bahsetmiştik. Şimdi ise muzun faydalarına detaylıca göz atacağız.
Muzun sağlığa faydaları genelde diğer meyvelere benzemektedir. Bununla birlikte diğer meyvelerin sahip olmadığı pek çok faydası vardır.
Tatlı ve her damak tadı tarafından beğenilen muzun günlük diyetlere eklenmesinin sağlık açısından birçok avantajları vardır.
Şimdi bunları sıralayacağız.
Muz Bağırsak Sağlığını Korur
Muzun en önemli faydaları arasında bağırsak sağlığına olan yararları gösterilebilir.
Muz’da bağırsak hareketlerini arttırmaya yardımcı olan bol miktarda diyet lifleri bulunmaktadır.
Bunun yanında muzun içerdiği bileşen ve mineraller yardımcıyla kabızlığa neden olmadan ishal sorunlarını giderme özelliği vardır.
Muzlar sindirim sistemi içerisinde asitliği kontrol eder, mide ekşimesi semptomlarını hafifletir ve ülserlerden korunma sağlar.
Muzlar bir diyet lifi olan pektinden oluştuğu için genel sindirim sistemi sağlığı yanında bağırsakların düzenli ve sağlıklı çalışmasını teşvik eder.
Bunun yanında 200 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan araştırmada, sabah kahvaltısında muz yemenin beyin aktivitelerini arttırdığı belirlenmiştir.
Muz Kan Basıncına İyi Gelir
Muz potasyum açısından oldukça zengindir, bundan dolayı kan basıncının kontrolünde önemli rol oynar.
Yapılan araştırmalar kan basıncının seviyelerinin alkol, sodyum, protein alımıyla alakalı direk ilişkili olduğu bilinmektedir ama potasyum, kalsiyum ve magnezyum tüketimi ile ters orantılıdır.
Tek başına sodyum tüketiminin azaltılması ve aynı zamanda potasyum, kalsiyum ve magnezyum tüketiminin her biri tek başına yüksek tansiyon düzeylerini düşürür.
DASH diyetinin temeli olan potasyum, kalsiyum ve magnezyum tüketiminin yanı sıra sodyum kaybı ve bu unsurların bir karışımı mükemmel bir kan basıncı düşürücü etkisi oluşturur.
Buna ek olarak muzun bu özelliği koroner arter hastalığı, kalp krizi ve kalp krizi riskini azaltır.
Muzun Kemik Sağlığına Faydaları
Muz kan basıncını düşürmekle birlikte kanda potasyum seviyesini dengeleyerek kemik sağlığını korur.
Yapılan bir araştırma sonucuna göre yüksek miktarda sodyum tüketilmesi, kemiklerin gelişmesini ve güçlenmesini sağlayan kalsiyumun seviyesini azaltır. Muz tüketimi bu sorunu ortadan kaldırabilir.
Muz uygun kas kemik ve kas büyümesi yanında sinir sistemi sağlığını korur.
Muzda bulunan potasyum, kişinin diyetinde yüksek miktarda sodyumu etkisiz hale getirir, bu nedenle bünyede kalsiyum seviyesinin sağlıklı düzeylerde kalmasını sağlar.
Bunun yanında muz sindirim sisteminde yararlı bakterilerin sağlığını korumasına yardımcı olabilir.
Muzun Mideye Faydaları
Muzlar midenin sağlığını iki şekilde korur. Midede mukus oluşumuna yardımcı olabilir, bunun yanında mide asitlerine karşı koruyucu etkisi vardır.
İkincisi, muzda zamanla ülsere neden olabilecek mide içindeki bakterileri parçalayan bir madde olan proteaz inhibitörleri var ve bunların yardımıyla midenin pek çok hastalığa yakalanmasını engeller.
Muz Kanseri Önler
Muz ve diğer meyve ve sebzelerin düzenli tüketilmesinin böbrek kanserine yakalanma riskini ciddi oranda azalttığı düşünülmektedir.
Yapılan bir araştırma sonucunda haftada 4-5 kez muz tüketiminin kadınlarda böbrek kanserine yakalanma riskini %50 oranında azalttığı belirlenmiştir.
Bundan dolayı kadın, erkek veya çocukların düzenli şekilde muz tüketmelerinin kansere yakalanma riskini azalttığını söyleyebiliriz.
Muzun Göze Faydaları
Afrika ülkelerinden Nijerya’da muz bir göz hastalığı olan katarakt tedavisinde kullanılmaktadır.
Ayrıca, bazı diğer meyvelerle, yetişkinlerde görme kaybının ana sebebi olan maküler bozulmayı durdurma özelliğinin olduğu düşünülmektedir.
2004’te Opthmalogy Arşivleri’nde yayınlanan araştırmalara göre, her gün 3 porsiyon meyve tüketen kişilerde göz hastalıklarına yakalanma riskinin daha az olduğu belirlenmiştir.
HIV Koruması
Mart 2010’daki Journal of Biological Chemistry’da yayınlanan bir ankette, muzlarda lektin protein olan BanLec’in tedavi edici özelliğinin olduğu belirtildi.
Bilim adamları, şekere tutunan bu özel proteinin HIV virüslerinin büyümesini ve çoğalmasını engelleyebileceğini keşfetti.
Muz Kalp ve Sinirlere İyi Gelir
Muzlar, potasyum açısından zengin olduğundan dolayı koroner kalp ve merkezi sinir sistemine faydalıdır.
Muzun içerdiği besin ve mineraller sağlıklı kas ve damar büzülmesini teşvik eder, bu da dolaylı olarak kalp sağlığını olumlu yönde etkiler.
Kalbin kanı vücuda sağlıklı şekilde pompalaması için damar ve kas sisteminin sağlıklı çalışması gerekir. Pek çok araştırma potasyumun damar ve kas sağlığını koruduğunu ortaya koymaktadır.
Sağlıklı çalışan kas ve damarlar kalbin düzenli ve sağlıklı şekilde çalışmasını teşvik eder. Muz içerdiği kaliteli ve yüksek miktardaki potasyum yardımcıyla bunu başarır.
Muz Sinir Sitemine Faydalıdır
Muz ruh hali halini düzelten düşük düzeyli sakinleştirici olarak hareket edebilir.
Muzlar triptofandan oluşur .Triptofan, aslında, protein blokları oluşturan 20 amino asitten biridir.
Triptofan, vücuda serotonin yaratmaya yardımcı olur – beyinde yatıştırıcı bir etkisi vardır.
Vücudumuzun triptofanın alımını sadece yiyeceklerimizden elde eder, bundan dolayı düzenli şekilde muz tüketimi sinir sistemine faydalı olur.
Muz Kana Faydalıdır
Muz doğal yollarda alınabilen B2 vitamini kaynağıdır. B2 vitamini vücudumuzdaki kanın önemli bir bileşeni olan hemoglobin oluşmasına yardımcı olur.
Muzun içerdiği B6 vitamini ayrıca antikor üretimi için faydalıdır bu aynı zamanda bağışıklık sistemi için önemlidir.
Bunun dışında karbonhidratların glikoza dönüştürülmesine yardımcı olabilir ve bu özelliğinden dolayı kan şekeri seviyesini dengeler.
Orta dereceli bir muz, günlük önerilen B6 vitaminin 1/5 ini kaşılar.
Kilo Verme ve Obeziteye Faydaları
100 gram ağırlığa sahip bir muz 90 kaloriden oluştuğu için muz kilo vermek için harika bir besindir.
Diyet lifi çok miktarda bulunduğu için sindirim sistemi tarafından kolayca parçalanır ve sindirilir. Bunun yanında yağ içermez.
Muz aynı zamanda tokluk hissi arttırdığı için kilo vermek isteyenler tarafından yaygın şekilde kullanılır.
Kilo Almaya Faydaları
Kilo vermenin yanında, enteresan şekilde kilo almak isteyenler için de muz tüketimi önerilmektedir.
Muz sütle birlikte alındığında kilo almayı hızlandırır.
Kilo almak isteyenler günde sütle birlikte 5-6 muz yiyebilirler.
Muz Kolesterolü Azaltır
Muzlar, kolestrol seviyelerinin düşmesine yardımcı olan diyet lifi pektin içerir.
Yapılan Araştırmalar beta-glukan, psyllium, pektin ve guar sakızı gibi 4 ana maddenin HDL kolesterolü başarılı bir şekilde düşürdüğünü belirlemiştir.
Bundan dolayı düzenli şekilde muz tüketimi özellikle kolesterol sorunları olan kişilerde gözle görülür düzelme sağlayabilir.
Felç Riskini Azaltır
Potasyum bakımından zengin bütün besinler kalp krizi ve felç riskini azaltma özelliğine sahiptirler.
Harvard Halk Sağlığı Yüksekokulu tarafından yapılan bir araştırmada muz, portakal gibi yüksek miktarda yüksek potasyum içeren gıdaların kalp krizini önleyebileceğini gösterdi.
Araştırma ayrıca potasyum miktarı yüksek besinler alan çocukların almayan çocuklara oranla %38 daha az kalp krizi riski taşıdıkları ortaya konulmuştur.
Başka bir araştırmada ise her gün 9 porsiyon potasyum açısından zengin gıdalar tüketen kişilerin kalplerinin yapmayanlardan %38 daha az vuruş yaptığı belirlenmiştir.
Sonuç olarak potasyum açısından zengin muzun düzenli şekilde tüketilmesinin kalp krizine yakalanma riskini azalttığını görüyoruz.
Muzun Diğer Faydaları
Mide Ekşimesi: Muzlar vücutta tamamen doğal bir antiasit etkisi yaparlar; bu nedenle mide ekşimesi semptomlarıyla ilgili problemleriniz olduğunda muz tüketin.
Sigara İçenlere: Muzlar sigara içmeyi bırakmaya çalışan kişilere de yardımcı olacaktır. İçerdiği besin vitamin B6 ve B12’yi, potasyuma ve magnezyuma sigara içme isteğini azaltır.
Ülser: Asit seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur ve tahrişi azaltır. Muz, iç mide astarı için hücreler için mukoza (asitten koruyan) üretmek için teşvik eder.
Sivrisinek Isırıkları: Sivrisinek ısırıklarının neden olduğu iltihaplanmaya karşı deri üzerine masaj yapılması faydalı olacaktır.
Muzun Besin Değeri
Muzlar mükemmel besin kaynağıdır. Potasyum açısından zengin olduğu için kemik sağlığını ve kasları korur. Diyet lifleri sayesinde kötü kolesterole iyi gelir. Bunların dışında yukarıda sıraladığımız ve burada yazamadığımız birçok faydası vardır.
Muzun bu kadar faydalı bir besin olmasının en temel nedeni, içerdiği vitaminler, mineraller ve bileşenlerdir.
Muzun besin değerleri;
136 gram muz içindir. Tek bir muz 121 kalori, 3 gram protein ve 16.6 gram şeker içerir. Muz 0.5 gram düşük yağ içermektedir. 31 gram karbonhidrat bulunur ve kan şekeri düzeyleri yavaşlatmada orta dereceli bir etki gösterir. Muzlar çözünür lif açısından zengindir.
Vitaminler
Muzlar, B6 vitamini ve C vitamini elde etmek için harika bir besindir. Muzlar önerilen B6 vitaminin 1/5 ni C Vitaminin 1.5/5 ini karşılayabilir. Ayrıca Riboflavin (0.09 miligram), Niasin (0.9 miligram) ve ayrıca vitamin B5 (0.5 miligram) arasında bulunurlar.
Bunların dışında z miktarlarda tiamin, A vitamini ve K vitamini içerir.
Mineraller
Muz, 487 miligram potasyum sağlayabilir. Bu, günlük önerilen potasyum değerinin yaklaşık % 14’ünün yalnızca bir muz tüketerek elde edilebileceği anlamına gelir. Buna ek olarak 0.4 miligram manganez (yüzde 18 DV), 37 miligram magnezyum (% 9 DV) ve % 1-3 DV kalsiyum (7 miligram), demir (0.35 miligram) ve çinko (0,2 miligram) sağlar.
Sonuç
Muzun içerdiği yüksek kalitedeki besin, vitamin ve mineraller sağlık açısından inanılmaz avantajlar sağlamaktadır.
Düzenli şekilde muz tüketimi sizi başta kanser olmak üzere pek çok hastalıktan koruduğu gibi, özellikle çocukların gelişimde gerekli olan kas ve kemik sağlığını korur.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
“Muz Kolesterolü Azaltır” başlığının altında yapılan açıklamada: “Yapılan Araştırmalar beta-glukan, psyllium, pektin ve guar sakızı gibi 4 ana maddenin HDL kolesterolü başarılı bir şekilde düşürdüğünü belirlemiştir.” denilmekte.
Muz “HDL” Kolestrolü mü; yoksa “LDL” kolestrolü mü düşürüyor?
Sizin yayımlamış olduğunuz yazıda: “HDL kolesterolü başarılı bir şekilde düşürdüğünü belirlemiştir.” denilmekte! Bu da Muz’un, iyi kolestrolü düşürdüğü anlaşılmaktadır
“HDL” Kolestrol: İyi Kolestroldür
“LDL” Kolestrol: Kötü kolestroldür.