Nefes darlığı, çoğumuzun zaman zaman şikayet ettiği çok yaygın bir sorundur. Tıbbi olarak ‘’dispne‘’ olarak adlandırılan nefes darlığı kişilerde nefes alamıyormuş gibi ya da boğuluyormuş olarak kendini gösterir. (1)
Nefes darlığı hafif, orta veya şiddetli olabilir. Bazı durumlarda, durumu daha da kötüleştiren ansiyete ve stresle birlikte ortaya çıkabilmektedir.
Normal aktivite seviyenizi aştığınızda veya havadaki oksijenin az olduğu yüksek rakımlara çıktığınızda normalden biraz daha fazla nefes darlığı yaşayabilirsiniz. Bu durum kesinlikle hastalıkla alakalı değildir ve bu gibi durumlarda, belli bir dinlenme süresinden sonra solunum normale döner. (2)
Yazı İçeriği
Nefes Darlığının Nedenleri Nelerdir?
Ani olarak ortaya çıkan nefes darlığı astıma bağlı ataklar sebebiyle olabilmektedir. Bu hava yollarınızın daraldığı anlamına gelir ve sizde hırıltıya, aşırı balgam oluşmasına ve ayrıca öksürüğe sebep olabilir.(3)
Ani ve beklenmedik nefes darlığına şu durumlardan biri neden olabilir:
- Pnömoni (akciğer iltihabı) aynı zamanda nefes darlığı ve öksürük yapabilir.
- Kalp yetmezliği
- Panik atak
- Ansiyete Bozukluğu
- Ciddi bir alerjik reaksiyon vakası olan ‘’anafilaksi’’
- Pulmoner emboli (Akciğerdeki kan damarlarından birinde tıkanıklık)
- Obezite
- Tedavisi yarım bırakılan astım hastalığı
- Anemi (Kırmızı kan hücreleri veya hemoglobin eksikliği)
- Atriyal fibrilasyon (Düzensiz ve hızlı kalp atış hızı)
Nefes Darlığının Belirtileri Nelerdir?
Nefes darlığı günlük yaptığınız fiziksel aktivitelerin üzerinde bir performans gösterdiğiniz de ortaya çıkıyor ve bir süre dinlendikten sonra kayboluyorsa bu tıbbi olarak normal bir durumdur. (4)
Hastalığa dayalı nefes darlığının toplumda neden olduğu ortak belirtiler şunlardır:
- Vücudun normalden daha fazla balgam üretmesi
- Öksürme
- Nefesin Kesilmesi
- Nefes kesilmesine dayalı boğulma hissi
- Göğüs sıkışması
- Hırıltı
- Kalbin sağ kısmında basınç ve ağrı
- Bacaklarda şişme
- Boyun damarında şişme
Nefes Darlığının Tedavisi Nelerdir?
Nefes darlığı sorununu yönetmek ve tedavi etmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri, beslenme değişiklikleri ve basit ev ilaçlarını deneyerek sonuç elde edebilirsiniz. Ayrıca, nefes darlığına sebep olan nedene uygun teşhis ve tedavi için doktorunuza danışın. (5)
Kahve: Bir fincan siyah kahve nefes darlığı tedavisinde yardımcı olabilir. Kahve içerisindeki kafein, solunum kaslarının yorgunluğunu azaltmaya yardımcı olur ve hava yolu fonksiyonunu hafifçe geliştirir. Buna ek olarak, astım semptomlarını azaltır.
Nefes darlığını gidermek ve normal solunumunuzu eski haline getirmek için 1-2 bardak kahve içmek tavsiye edilmektedir. Fakat kalp atış hızınızı ve tansiyonunuzu artırabileceğinden fazla kahve içmeyin. (6)
Buhar Solunması: Eğer nefes darlığı solunum yollarında olan bir problemden kaynaklanıyorsa, buhar teneffüs edilmesi iyi bir seçenektir. Buhar solunumuyla birlikte burun deliklerinde oluşmuş olan tıkanıklığın giderilmesine yardımcı olunur. (7)
Zencefil: Zencefil solunum zorluğuna neden olabilecek göğüs veya burun tıkanıklığı tedavisinde yardımcı olabilecek mükemmel bir balgam söktürücüdür.
Zencefil deki çeşitli bileşenler mukusun salgılanmasını engelleyerek kolay nefes almanıza yardımcı olur.
Buna ek olarak, her türlü boğaz ve solunum yolu enfeksiyonu ile mücadele etmeye yardımcı olur. Günde 2 ya da 3 fincan zencefil çayı içmeniz yeterli olacaktır. (8)
Pancar: Demir eksikliğinden kaynaklanan anemi yüzünden nefes darlığı yaşıyorsanız, nefes darlığı için pancar sizin için mükemmel bir seçim olacaktır.
Pancar içerdiği vitaminler, potasyum, kalsiyum ve elyaf gibi ürünlerle durumunuzu iyileştirmede önemli bir rol oynar. (9)
Rezene: Rezene nefes alma problemlerine yardımcı olabilir. Balgamın oluşturduğu tıkanıklığı, bronşit ve öksürük gibi solunum bozukluklarını tedavi etmeye yardımcı olan balgam söktürücü özelliklere sahiptir. Buna ek olarak, rezene içerisinde bulunan demir aneminin tedavisinde yardımcı olur. (10)
Sarımsak: Nefes darlığını tetikleyen başlıca faktörler olan bronşit ve astım eğilimi söz konusuysa, doğal tedavi olarak kullanabilecek bir diğer bitki sarımsaktır.
Uçucu yağ olan Allicin içeren sarımsak, tıkanıklığı gidermek ve akciğer kapasitesini artırmak suretiyle hava geçiş alanını iyileştiren doğal bir balgam söktürücü olarak hastalara tüketilmesi için verilmektedir. (11)
Sigarayı Bırakma: Nefes darlığı çekiyorsanız kesinlikle sigara kullanımını bırakmalısınız. Ayrıca sigara içilen kapalı yerlerden uzak durmalısınız.
Aktif sigara kullanımından uzak durmak gerektiğiniz gibi pasif sigara kullanımına sebebiyet verecek bütün durumlardan uzak durmanız gerekmektedir.
Toplumda yaygın olarak kullanılan ve sigara kadar zararlı olmadığı söylenen nargileden ve nargilenin içildiği ortamlardan da uzak durmanız gerekmektedir. (12)
Yürüyüş Yapma: Düzenli yürümek dayanıklılığı artıracak ve nefes darlığının sıklığını azaltacaktır. Daha da iyisi, aynı zamanda kilo vermenize ve kalori yakmanıza yardımcı olacaktır.
Ayrıca, yürüyüş esnasında günlük stresten uzak duracak ve bilinçaltınızı boşaltacaksınız. Haftada 5 kez 30-60 dakika boyunca yavaş bir şekilde yürümeniz tavsiye edilmektedir. (13)
Diyaframlı Solunum: Karın solunumu veya derin nefes alma olarak da adlandırılan diyaframlı nefes alma tekniği nefes darlığını yönetmenize yardımcı olacaktır.
Bu teknik, özellikle kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) sebebiyle ortaya çıkan nefes darlığı konusunda size yardımcı olacaktır. (14)
Diyaframlı Solunum uygulama tekniği:
- Sırtınızın üzerine yatın, ellerinizi karnınıza koyun ve kaslarınızı rahatlatın.
- Burnunuzun derinliklerinde nefes alıp karnınızı genişletin ve akciğerlerinizi havayla doldurun
- Nefesinizi birkaç saniye tutun
- Yavaş yavaş nefes alıp akciğerlerinizi tamamen boşaltın
- 5-10 dakika tekrarlayın
- Bu nefes egzersizini günde 2-3 defa yapın
Nefes darlığının birçok kısmı ciddi değildir. Bununla birlikte, belirgin bir sebep olmadan birdenbire başlayan, istirahat halindeyken ortaya çıkan, bütün gece uyandığınızda ateş, göğüs ağrısı, boğazda oluşan gerginlik, göğüs ağrısı ve hırıltı gibi belirtileriniz varsa doktorunuzla iletişim kurun.
Sonuç
Nefes darlığı günümüzde özellikle şehir hayatında en sık karşılaşılan ve giderek yaygınlaşan hastalıkların başında geliyor.
Özellikle sigara içen kişilerde görülen hastalığın tedavisi daha çok yaşam şeklini değiştirerek uygulanabilir.
Bununla birlikte doğal beslenme diyetleri uygulanarak, nefes darlığına iyi gelen besinlerin faydalarından yararlanılabilir.
Bu yazıyı faydalı bulduysanız, paylaşarak başkalarının da yararlanmasını sağlayabilirsiniz.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.