Pişiğe Ne İyi Gelir ?

Daha çok bez kullanmakta olan bebeklerde ayrıca yine bez kullanmak durumunda kalan yaşlılarda sıklıkla karşılaşılan pişik sıcak havalarda daha sık karşılaşılan bir cilt sorunudur. Bez bağlanan bölgelerde, kasık ve kimi zamanda kasık ve kalçada karşılaşılan pişik önlenebilir bir cilt hastalığıdır.

Pişiğin Nedenleri

Hassas cilde sahip olan bebek ya da erişkinlerde pişiğin görülme sıklığı da artmaktadır. Hassas ciltler idrar, sıcaklık gibi durumlardan daha fazla etkilenmektedir. Kimi bebeklerin idrarları da daha asitli olmakla birlikte ciltte sık sık pişiğin oluşmasına sebebiyet verebilmektedir.

Bunun yanında pişik nedenleri arasında bebeklerin ya da bez kullanmak zorunda olan erişkinlerin bezlerinin yeterli sıklıkta değiştirilmemesi nedeni ile cildin tahriş olması, cildin yeteri kadar hava almaması, idrar ile dışkının cildi tahriş etmesi, mantar ya da bakteriyel enfeksiyonlar, ırsi bazı rahatsızlıklar ile vücutta ki çinko eksikliği yer almaktadır.

Bebeklerde pişik genel olarak katı gıdaya geçilmesi ile birlikte görülmeye başlanmaktadır. Bunun nedeni ise anne sütü ile diğer besinlerin bileşimi bebek idrarında ve dışkısında oluşan asit hassas cilde daha fazla zarar verebilmektedir. Pişik yeni doğan bebeklerde % 10 ile % 15 oranında görülürken katı gıdalara geçildiği dönemde bu oran % 40’a kadar çıkabilmektedir.

Yine bebeklerin altlarının temizlenmesinde kullanılan mendiller ile bezlerde pişik oluşumuna sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle hassas cilde sahip bebeklerde alt temizlemek için alkolsüz temizleme mendillerin kullanımına özen gösterilmeli mümkünse pamuk ve su kullanımının yeni doğanlarda tercih edilmesi uzmanlar tarafından önerilmektedir.

Pişiğin Tedavisi

Pişik oluşmuş cilt üzerinde mantar enfeksiyonu da görülebilmektedir. Bu nedenle pişiğin önemsenerek en kısa süre içerisinde tedavi edilmesi gerekmektedir. Daha çok antibiyotik kullanan bebeklerde ve kortizonlu ilaç kullanan bebeklerde pişik olan bölgelerde mantar enfeksiyonu görülme riski daha fazladır.

Pişiğin görülmesinin ardından mantar enfeksiyonun olduğu bölgede pul pul dökülmeler görülmektedir. Yine aynı bölgede kırmızı beneklerde mantar enfeksiyonun habercisidir. Ancak bu durumun mantar olup olmadığı konusunda teşhis uzman kişiler tarafından konulmalı ve tavsiye edilen ilaçlar kullanılmalıdır. Bilinçsiz şekilde kullanılan ilaçlar cildin daha fazla zarar görmesine sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle doktor tarafından önerilmeden ilaç kullanılmamalıdır. Pişik olan bölgenin tedavi edilmesinde çinko içerikli pişik kremlerinin kullanımı önerilmektedir. Ancak bu kremlerin ince bir tabaka şeklinde bebeklerin ve yetişkinlerinde cinsel organlarına temas etmemesine özen gösterilerek uygulanması gerekmektedir. Bununla birlikte pişik olan bölgelerin sık sık havalandırılması, mümkün olması durumunda 3 ya da 5 dakika süre ile güneş ışığından faydalanılması, temiz su ve pamuk yardımı ile temizlenmesi, bezlerin sık sık değiştirilmesi ve kirli bezlerin uzun süre bebeğin ya da yetişkinin altında tutulmaması gerekmektedir.

Pişiğin en belirgin özelliği ilk başlarda pembe ilerleyen düzeyde ise kırmızı renkli olması, kaşıntı ve yanma ile acı hissi vermesidir. Temiz olmayan ve hava almayan bölgelerde yaz aylarının gelmesi ile birlikte sıklıkla karşılaşılan bir sorun olan pişik tedavisinde bölge mümkün olduğunca kuru tutulmalıdır.

Diğer yandan pişik bebek ve yetişkinlerde sadece bez bağlanan kapalı yerlerde meydana gelmemektedir. Aşırı sıcakların olduğu dönemlerde terlemelerden kaynaklı olarak eklem yerlerinde de görülebilmektedir. Bu bölgelerde karşılaşılan pişiklerin tedavisinde pişiğin oluştuğu bölgenin temizlenmesi ve kurulanması ve bu işlemin sık sık tekrarlanması önerilmektedir.

Yine tercih edilen kıyafetler kimi zaman cildi tahriş edebilmektedir ve bu tahrişte pişiğe sebebiyet verebilmektedir. Pişiğin tedavisinin aksatılması ya da önerilmemesi durumunda ilerleyen pişik ciltte pul pul dökülmeler deri de kabarma ve soyulma olarak göstermektedir. Tedavi edilmeyen ilerleyen pişik mantar ve diğer enfeksiyon hastalıklarının oluşmasın da sebebiyet vermekte ve tedavi süreci uzamakta cilt daha fazla hasar görmekte tahriş olmaktadır.

Cildin hızla tahriş olmasına ve yara duruma dönüşmesine sebebiyet verebilmektedir. Ancak pişiğin uzun süre devam etmesi durumunda uzman hekime müracaat ederek gerekli tedavinin uygulanması sağlanmalıdır. Bu nedenle pişiğin önemsenmeden kendi haline bırakılması ve gerekli önlemlerin alınmaması sonucunda oluşabilecek durumların tedavi edilmesi daha uzun süre alacağı ve bebek ya da yetişkin fark etmeden hareketleri kısıtlayıcı, hareketlerin kalitesini düşürücü etkiler meydana getireceğinden kısa sürede tedavi edilmesi fayda sağlayacaktır. Böylelikle ilerlemeden pişik tedavi edilmiş olacaktır.

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.