Şalgam veya turp bir manava ya da bir markete girdiğinizde ilginizi çekecek ilk sebzeler olmayabilirler ancak şalgam ve turp kemik sağlığını güçlendirmek, bağışıklık sistemini güçlendirmek, kanseri önlemek, iltihaplanmayı azaltmak, kalp sağlığını korumak, metabolizmayı düzenlemek, sindirim sistemini düzenlemek ve vücuttaki sirkülasyonu artırmak gibi henüz çoğu kişinin bilmediği birbirinden farklı ve sağlıklı faydalara sahiptir (1).
Şalgam bir kök bitkisi olup son zamanlarda insanların tüketimi olarak ve besi hayvanları için besin olarak popüler hale gelmeye başlamıştır.
Bilimsel adı Brassica rapa olan şalgam çoğunlukla dünya üzerinde ortalama sıcaklıklara sahip bölgelerde yetişmekte ve sağlık faydaları yanı sıra lezzetli tadı için de kullanılmaktadır.
Genellikle kök bölgesi yenilen şalgam bitkisinin yaprakları da dünyanın bazı bölgelerinde tüketilmekte ve şalgam bitkisinin kökleriyle yaprakları arasında yalnızca birkaç farklı fayda bulunmaktadır.
Çok yüksek sıcaklıklarda iyi yetişmeyen şalgam bitkisi ortalama sıcaklıklara sahip bölgelerde iyi yetiştirilirken hafif soğuk veya hafif sıcak etkisi görülen bölgelerde farklı mevsimlerde yetiştirilebilmektedir.
Bu bitkinin şalgam olarak bildiğimiz kök kısmı genellikle pişirilerek, çiğ veya turşu ve suyu olarak tüketilmektedir.
Bu şekilde farklı tüketim şekillerine sahip olan şalgam 2 bin yıldır insan sağlığına faydalı olarak bilindiği için insanların günlük hayatlarından asla çıkmamıştır.
Brezilya’dan İngiltere’ye Japonya’dan İran’a Amerika Birleşik Devletleri’nden Norveç’e kadar milletler şalgamı mutfaklarınan eksik etmemiş ve yüzyıllardır mutfaklarının baş tacı olarak saklamışlardır.
Türkiye’de ise Ege ve Akdeniz bölgelerinde şalgam yetiştirilmektedir.(2)
Şalgam Suyunun Sağlığa Faydaları
Şalgam Suyunun Sağlığa Faydaları
Şalgam yalnızca damak zevkinize renk katmak veya yemeklerinize ayrı bir tat katma amacı gütmeyip bu kök bitkisi vücudunuzu düzgün işleyişini koruyabilmesi için gereken vitamin ve mineralleri bol miktarda bünyesinde barındırmaktadır.
Yüksek miktarda içerdiği C vitamini, lif ve mineraller sayesinde şalgam suyu başta pek sağlık verici olarak düşünülmese de hem lezzetiyle hem sağlık verici özellikleriyle şalgam suyu günlük diyetinizden çıkmaması gereken bir içecektir.
Aynı zamanda şalgam içerdiği kalori miktarı az ve yüksek fiyatlara sahip olmamasıyla herhangi bir sağlıklı diyette kolaylıkla bulundurulabilecek bir malzemedir. Şimdi bunca sağlık mucizesine sahip şalgam suyunun faydalarına yakından bir bakalım (3).
Kalp Sağlığınızı Korur
Vücudumuzun düzenli işleyişi için ihtiyaç duyduğu birçok organik malzeme şalgam suyunun içerisinde bulunmaktadır. Bunlardan iki tanesi içerdiği yüksek miktardaki potasyum ve liftir.
Potasyum vücuda alındığında kan damarlarını genişletici işleve sahip olabilmektedir böylece kan damarlarının ve arterlerinin genişliğini artırarak kan basıncını düşürebilmektedir.
Bu şekilde damar tıkanıklıklarının önüne geçer ve bununla da yetinmeyip kalp krizlerini ve inmeleri engeller. İçerdiği sindirilebilir lifler ise kötü kolesterolün kalbe zarar vermesini engeller ve kötü kolesterolün kandaki miktarını onu vücuttan uzaklaştırarak azaltır (4).
Sindirim Sisteminizi Düzenler
Günümüzde çoğu insan sindirilebilir lifin sindirim sürecinde ve sindirim sisteminin düzenlenmesinde büyük önem arz ettiğinin farkındadır.
Sindirilebilir lif vücutta kabızlık, ishal, kramp ve ödem gibi semptomları ortadan kaldırmanın ve tedavi etmenin yanı sıra zaman zaman ortaya çıkabilecek ve vücudunuzda çok ciddi zararlara sebep olabilecek gastrik problemleri çözmenize ve ortadan kaldırmanıza yardımcı olabilir.
Aynı zamanda sindirilebilir lifler sindirim sisteminizdeki dışkıyı topluca hareket ettirmeye ve sindirim kanalından daha rahat bir şekilde atılmasına yardımcı olabilir.
Ayrıca bağırsaklardaki emilimin artışına da yardımcı olan bu lifler vücudumuza aldığımız besinlerden en iyi şekilde faydalanabilmemize ve yüksek verimde kullanabilmemize yardımcı olur (5).
Vücut İçerisindeki Sirkülasyonu Artırır
Şalgamın içerisinde bulundurduğu yüksek miktardaki demir düşük seviyedeki kan hücrelerine sahip insanlarda diğer bir söyleyişle kansızlık veya anemi hastalığına sahip insanlarda kan hücrelerinin üretimini artırarak hastalıklarının tedavisinde yardımcı olur.
Ayrıca demir RBC oluşumunda gereklidir öyle ki RBC kan hücreleri yoluyla vücuda oksijen taşınmasında ve vücutta bulunan tüm organ sistemlerinin onarılmasında ve işleyişinin düzenlenmesinde gereklidir.
Bu yüzden daha fazla şalgam suyu daha fazla demir daha fazla demir ise vücudun her noktasına daha fazla dolaşım anlamına gelir.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Şalgamın içerisinde bol miktarda bulunan C vitamini diğer adıyla askorbik asit bağışıklık sistemi için en önemli temel elemanlardan bir tanesidir.
C vitamini vücut içerisinde bir anti oksidan görevi gördüğü gibi kalp hastalıkları, kanser gibi kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır ve bununla da yetinmeyip vücut içerisindeki C vitamini beyaz kan hücrelerinin yani akyuvarların üretimini artırır dolayısıyla kandaki antikor miktarını da artırmış olur (6).
Kemiklerinizi Güçlendirir
Şalgam suyu yüksek miktarda kalsiyum içerir öyle ki kalsiyum yeterli miktarlarda alındığında vücudumuzda bulunan her çeşit kemiğin büyümesine, gelişmesine veya onarımına yardımcı olabilir.
Özellikle insanlar yaşlandıkça vücutlarındaki kemikler zamanla kırılganlaşmaya ve erimeye uğrar. İşte kalsiyum bu noktada kemik erimesini ve kırılganlığını önlemek için öncelikli ve temel mineraldir.
Yani kemiklerinize güç ve dayanıklılık kazandırmak istiyorsanız günlük diyetinizden şalgam suyunu eksik etmeyin.
Kanseri Önler
Şalgam Kanseri Önler
Şalgamın bulundurduğu organik maddelerden anti oksidan özelliği taşıyan tek madde C vitamini olmadığı gibi E vitamini manganez ve beta karoten de içerir.
İçerdiği bu anti oksidanlar sayesinde şalgam suyu serbest radikalleri nötralize eder ve bu sayede hücresel metabolizmayı koruyup vücut hücrelerinin mutasyona uğramasını önler dolayısıyla kanserin oluşmasına veya yayılmasına da engel olur.
Şalgamın içerdiği bu anti oksidanlar aynı zamanda uzun vadede sürekli alındığı taktirde kronik sağlık problemlerinin oluşmasına engel olur ve bu yüzden günlük ve haftalık diyetinizden çıkarılmaması tavsiye edilir (7).
İltihaplanmayı Engeller
Şalgam suyunun sayısız faydalarından bir tanesi de vücutta oluşabilecek iltihaplanmayı azaltması veya engelleyebilmesidir.
Omega-3 yağ asitler ve K vitamini ile dolu olan şalgam suyu herhangi bir iltihaplanma durumunda yardımınıza koşacaktır. İçerisinde bulundurduğu omega-3 ve K vitamini sayesinde şalgam suyu iltihaplanmayı azaltır, kolesterol seviyelerini dengeler ve vücudun genel durumunu dengede tutar ve düzenler.
Özellikle gut, artrit veya kronik ağrılar gibi sağlık problemlerinizden şikayetçiyseniz şalgam suyu tam size göre.
Metabolizmanızın Düzenler
B vitamini ailesi genel olarak göz ardı edilir ve önem görmez ancak B vitaminleri eksikliğinde hormonsal ve enzimatik düzenler bozulur ve vücut fonksiyonları zarar görür.
Şalgam suyu bu noktada vücudunuz için çok faydalıdır çünkü şalgam suyu B vitamini açısından büyük kaynaklara sahiptir ve bu sayede hormonsal sistemin ve tüm organ sistemlerinin dengede olmasını sağlar(8).
Şalgam Suyunun Zararları/Yan Etkileri
Şalgam birçok insan tarafından ağız yoluyla tüketildiği zaman güvenlidir ancak yüksek miktarlarda alınan şalgam suyu sindirim sisteminizde sıkıntılara yol açabilir.
Hamile kadınların veya emziren kadınların şalgam suyu içmesi konusunda ise henüz tamamlanmış bir araştırma bulunmamaktadır ve bu yüzden güvenli tarafta kalıp şalgam suyu tüketmemenizi veya tüketmeden önce doktorunuza danışmanızı tavsiye etmekteyiz.(9).
Ayrıca diğer turpgiller gibi şalgam ve şalgam suyu da tiroit bezini ve tiroit üretimini etkileyebilir. B
u yüzden herhangi bir tiroit problemine sahipseniz turpgillerden herhangi bir sebze tüketmeden önce doktorunuzla konuşmanız tavsiye edilir (10).
Safrakesesinde taş bulunduran insanların ise şalgam suyu içmeleri veya herhangi bir şalgam ürünü tüketmemeleri tavsiye edilmektedir.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.