Şeftali Çin ve Güney Asya’ya özgün sulu ve birçok kullanımı bulunan yaz meyvelerinden bir tanesidir. Günümüzde dünya çapında ılıman iklimlerde yetişen şeftalinin bilimsel adı Prunus persica’dır ve yaprak döken bir ağacın meyvesidir.
Aynı zamanda şeftali erik ve kirazlarla aynı aileyi yani Rosaceae ailesini paylaşır.
Şeftalinin dünya çapında en büyük üretime sahip olduğu ülke Çin’dir ve Çin’de şeftali uzun ömürlülüğün ve ölümsüzlüğün sembolü olarak büyük ilgi görmektedir.
Çin’i üretim tablosunda takip eden ülkeler İtalya, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Yunanistan iken şeftali Gürcistan da en yüksek kalitede üretildiğinden dolayı Gürcistan Şeftali Ülkesi olarak da bilinmektedir.
Şeftali farklı boyutlarda ve renklerde yetişebilirken renk tayfı şeftali için sarıdan kırmızıya kadar uzanmaktadır (1).
Şeftalinin Sağlığa Faydaları
Şeftalinin Sağlığa Faydaları
Şeftalinin sağlığımıza olan faydaları arasında hipokalemiyi, kanseri, obeziteyi, yüksek kolesterolü ve nörodejeneratif hastalıkları engelleme gibi faydalar sayabildiğimiz gibi aynı zamanda şeftali sağlıklı görmeyi, cilt bakımını, sinir sistemini ve sağlıklı kemik ve diş büyümesini destekler.
Ayrıca şeftali yaşlanma önleyici özelliklere sahiptir ve vücudun zehirli maddelerden arındırılmasına yardımcı olur.
İçerisinde bulundurduğu yüksek miktardaki organik bileşimler sayesinde hem gebelik hem de hastalık sırasında büyük faydalar sağlayan şeftali içerisinde bulundurduğu antioksidanlar sayesinde özellikle bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Şimdi şeftalinin vücudumuza sağladığı bu mucizevi faydaları yakından bir inceleyelim (2).
Güçlü Antioksidanlara Sahiptir
Şeftali hem kabuğuyla hem de etli kısmıyla size çok güçlü antioksidanlar sunar. Bu antioksidanlar dışında şeftalinin içerisinde bulundurduğu klorojenik asit de vücudunuzu dış etkenlere karşı korumada görev alabilir.
Şeftalinin içerisinde bulunan lutein, zeaksantin ve beta-crytoxanthin gibi antioksidanlar vücudunuzda bulunan ve büyük sağlık problemlerine yol açabilecek serbest radikallerin vücudunuzdan temizlenmesinde yardımcıdır.
İşte böylece şeftali vücudunuzu çeşitli hastalıklardan korur (3).
Hipokalemiyi Önler
Şeftali Hipokalemiyi Önler
Şeftalinin içerdiği birçok mineralden biri olan potasyum vücudun uygun sinir sinyali vermesini ve hücresel metabolizmanın işleyişinin düzenli kalmasını sağlar.
Şeftalinin içerdiği bu yüksek miktardaki potasyum aynı zamanda metabolik süreçlere, karbonhidrat tüketiminde, elektrolit dengesinin sağlanmasında ve kas dokularının düzenlenmesinde yardımcıdır.
Vücudumuz için büyük önem taşıyan potasyumun eksikliği kas gücünü yüksek miktarda etkileyebildiği gibi düzensiz kalp atışlarına neden olabilen hipokalemi hastalığına da neden olabilmektedir (4).
Kanseri Önler
Şeftali Kanseri Önler
Şeftali anti tümör ve anti kanser özelliklerine sahip olan fenolik ve karotenoid bileşimler açısından zengindir ve şeftalinin içerdiği birçok organik bileşimden birkaçı olan bu bileşimler akciğer, göğüs ve kolon gibi birçok kanseri önlemede ve bu kanserlerle mücadelede yardımcı olur.
Yapılan araştırmalar şeftalide bulunan klorojenik asit ve neoklorojenik asitin sağlıklı hücreleri olumsuz yönde etkileyen kemoterapi tedavisinin aksine, sağlıklı hücreleri etkilemeden meme kanseri hücrelerinin büyümesini engellemede faydalı olduğu tespit edilmiştir.
Ayrıca yapılan çalışmalarda şeftalinin içerisinde bulunduğu botanikal grup olan Rosaceae’nin beta karoten bakımından zengin olduğunu ve bu özelliğiyle vücudu akciğer kanserine karşı koruyabildiği tespit edilmiştir (5).
Cilt Bakımında Yardımcıdır
Şeftali aynı zamanda C vitamini açısından da zengin kaynaklara sahiptir ve C vitamini bir çeşit antioksidan olduğundan dolayı serbest radikallere ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlar ve böylece cilt sağlığını korur ve güçlendirir.
Aynı zamanda cilt üzerinde güneşten gelen ultra viyole ışınlara karşı koruyucu bir etki bırakan şeftali sahip olduğu antioksidanlar sayesinde cildin ultra viyole ışınlar tarafından gördüğü zararı tedavi etmede faydalıdır.
Bunun yanı sıra şeftali cilt için üretilen kozmetik ürünlerin içeriği için de vazgeçilmezdir.
Şeftalinin bulundurduğu flavonoidler, cilt için gerekli vitaminler ve minerallerin zenginliği cildi nemlendirip canlandırmanın yanı sıra ciltteki ölü hücrelerin de parçalanmasına yardımcı olur.
Ayrıca şeftalinin bulundurduğu antioksidanlar cildinizin üzerinde bulunan lekeleri yok eder ve cilt hastalıklarını tedavi eder.
Şeftali içerisinde bulunan flavonoidlerin ışıktan koruyucu etkileri vardır ve tüm bu özellikleriyle şeftali cildinizin canlı, sağlıklı ve parlak bir görünüm kazanmasına yardımcı olur.
Yani sağlıklı bir cilt için şeftaliyi günlük ve haftalık diyetinizde bulundurmanız tavsiye edilmektedir (6).
Göz Sağlığını Güçlendirir
Şeftali Göz Sağlığını Güçlendirir
Şeftali vücut içerisinde sonradan A vitaminine dönüştürülebilen yani bir çeşit A vitamini kompleksi olan beta karoten açısından zengin kaynaklara sahiptir.
Beta karoten bu yüzden vücutta göz sağlığı için ve göz görüşü sağlığı için önemli bir rol oynar ve körlük ve kseroftalmi gibi göz hastalıklarını önler.
Yapılan bir araştırma şeftalide bulunan lutein ve zeaxanthin adı verilen karotenoidlerin, nükleer kataraktın önlenmesine dair önemli etkilerde bulunduğunu kanıtlamıştır.
Çalışmaların da göserdiği gibi lutein ve zeaxanthin gözün maküler pigmentinde bulunur ve yaşa bağlı olarak gerçekleşen maküla dejenerasyonundan retinanın ve gözün korunmasına yardımcı olur.
Aynı zamanda şeftalilerin içerisinde bulunan antioksidanlar retinaya veya göze serbest radikallerin oluşturabileceği zararları defeder ve yüksek dalga boyuna sahip ışınların gözer verebileceği potansiyel zarardan gözü korur (7).
Gebelikte Faydalıdır
Şeftali Gebelikte Faydalıdır
Şeftali içerdiği önemli vitamin ve mineraller yüzünden gebelik sırasında tüketilmesi gereken önemli meyvelerden bir tanesidir.
İçerdiği birçok vitaminden biri olan C vitamini bebeğin kemik, diş, deri, kas ve kan damarlarının sağlıklı büyümesinde önemli bir rol oynamaktadır.
Ayrıca C vitamini hamilelik sırasında büyük önem taşıyan demir emilimini de artırır.
Şeftalide bulunan folat spina bifida gibi sinir tüpüne dair sağlık problemlerinin de önlenmesine yardımcı olmaktadır.
Şeftalinin içerdiği minerallerden biri olan potasyum ise hamilelik döneminde sık sık yaşanılan krampları önlemede yardımcıdır ve çekilen yorgunluğun azalmasını sağlar.
Aynı zamanda bulundurduğu sindirilebilir lifler sayesinde sindirime yardımcıdır ve kabızlık gibi sindirim sistemine dair sağlık problemlerini önler (8).
Sindirime Yardımcıdır
Şeftali içerisinde bulundurduğu alkalin ve sindirilebilir lif sayesinde sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olmanızı sağlar.
Sindirilebilir lif suyu absorbe eder ve böylece gastrit, mide ülseri, hemoroit gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarını önler. Aynı zamanda bağırsaklardaki zehirli maddelerin atımına yardımcı olan şeftali bu yolla da sindirim sistemiyle alakalı hastalıkların tedavisine yardımcı olur ve bu hastalıkları oluşum aşamasına gelmeden önler.
Ayrıca müshil özelliklerine sahip şeftali bu sebeple böbrek ve mesane taşlarının erimesine de yardımcıdır (9).
Şeftalinin Zararları/Yan Etkileri
Şeftali bazı alerjileresahip olduğundan dolayı bazı insanlarda gıda alerjilerine neden olabilmektedir.
Bunun dışında kurutulmuş şeftali sülfit içerebileceğinden kurutulmuş şeftalinin üretimi sonrasında depolanmış haliyle tüketilmesi astım semptomlarının kötüleşmesine, ürtikere, bronşiyal darlıklara ve anafilaksiye yol açabilir.
Bu tür yan etkilerle karşı karşıya kalındığında acilen bir doktorla görüşmeniz tavsiye edilmektedir çünkü gıda alerjileri çok ciddi sağlık problemleridir ve ölüme bile yol açabilir.
Günlük hayatınızda şeftali tohumunu yani çekirdeğini zaten tüketmeseniz bile şeftali tohumlarından yapılmış herhangi bir maddenin tüketiminde acilen bir tıp uzmanına danışmanız önerilir (10).
Şeftali tohumları eser miktarda da olsa siyanür bulundurmaktadır ve siyanür çok zehirli bir madde olduğundan dolayı şeftali tohumlarının herhangi bir şekilde fazla tüketimi çok ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.