Yoğurdun Faydaları Nelerdir?

Yoğurt sütün bakteriyel fermantasyona uğratılması sonucu üretilen bir süt ürünüdür.

Yoğurdun üretimi için kullanılan bakterilere yoğurt kültürü adı da verilirken bu bakteriler sütün içerisinde bulunan laktozu laktik aside çevirir öyle ki laktik asit süt proteinleri ile birlikte yoğurda karakteristik lezzetini ve kıvamını veren maddelerdir.

İnek sütü dünyanın her yerinde bulunduğundan dolayı yoğurt yapımında en yaygın kullanılan süt inek sütüdür. Yöresel bölgelerde eğer manda, keçi, koyun, kısrak veya Tibet sığırı gibi hayvanlar bulunuyorsa bu hayvanların sütünden de yoğurt yapmak mümkündür.

Yoğurdun Sağlığa Faydaları

Yoğurdun sağlığa faydaları insanlık için her zaman önem taşımıştır.

Yoğurt sütün de içerdiği vitamin ve minerallerce tam bir sağlık deposudur. Bunun ötesinde yoğurt kolayca sindirilebilen proteinler içerirken kolesterol seviyelerini dengeler, hiper tansiyon gibi hastalıkları önler ve bağışıklık sistemini güçlendirir.

Ayrıca yoğurt dişlerin ve kemiklerin sağlamlığını artırmada, sindirim sistemini düzenlemede ve cilt bakımında da faydalıdır (1).

Yoğurdun faydaları asıl olarak sütten yapılmasından gelmektedir.

Çoğu zaman sağlık faydalarıyla anılsa da çoğu doğu mutfağında yemeklere lezzet katmak amacıyla da kullanım görmekte olan yoğurt nasıl kullanılırsa kullanılsın sütün içerdiği bütün yararları daha az yağlı bir biçimde size sunar.

Ayrıca laktoz sindiremeyen ve bu yüzden süt tüketemeyen hastalar tarafından da yoğun olarak laktoz içermediğinden rahatça kullanılabilmektedir.

Yoğurdun bir diğer faydası da sütün yoğurda dönüşmesini sağlayan Lactobacillus bakterisi tarafından sağlanmaktadır öyle ki yararlı bakteriler sınıfından olan bu bakteri sütün yoğurda dönüşmesini sağlamakla yetinmeyerek sindirim sisteminizi düzenler ve aynı zamanda bağırsaklarınızın zararlı bakterilere yenik düşmesini engeller (2).

Yoğurt Nasıl Yapılır

Yoğurt Nasıl Yapılır

Yoğurt yapımında öncelikle süt 85 dereceye kadar ısıtılır böylece sütün içerisindeki proteinlerin denatüre edilmesi sağlanır.

Sonrasında 85 derecedeki süt 45 dereceye kadar soğutulur böylece süte katılacak bakteriler için uygun ortam sağlanmış olur.

45 derecedeki sütün içerisine yoğurt kültürü katıldıktan sonra fermantasyonun sürekli olarak devam etmesi için 4 ila 7 saat arasında 45 derecede kalması sağlanır.

Yoğurdun ortaya çıktığı yer ve zaman tam olarak bilinmese de milattan önce 5000 yılında Mezopotamya bölgesinde ortaya çıktığı tahmin edilmektedir. Antik Hindistan belgelerinde yoğurt ve balın karışımına tanrıların yemeği adı verilmiştir (3).

Yoğurdun faydalarını şöyle sıralayabiliriz;

Temel Minerallerce Zengindir

Sütten yapıldığı için yoğurt büyük kalsiyum kaynaklarına sahiptir öyle ki kalsiyum diş ve kemik sağlığı için temel bir mineraldir. Ayrıca kalsiyum menopozal çağa girmiş kadınlarda kemik erimesini önler.

Aynı zamanda yoğurt potasyum ve magnezyum açısından da zengindir.

Potasyum sinir sistemi sağlığı için temel bir mineralken magnezyum da kalsiyum gibi kemik ve diş sağlığı ve gelişimi için temel bir mineraldir.

Büyük Bir Vitamin Deposudur

Yoğurdun İçerdiği Vitaminler

Yoğurt yüksek miktarlarda B2 ve B12 vitaminleri içermektedir.

B2 vitamini sinir sistemi, göz ve cilt sağlığı için temel bir vitaminken B12 vitamini ise kemik sağlığı için temel bir vitamindir ve yokluğunda kansızlık hastalığına yakalanılabilir.

Yoğurt aynı zamanda bol miktarda D ve E vitaminler içermektedir.

D vitamini kemik sağlığı için esas bir vitamin iken E vitamini ise cilt sağlığını düzenlemede ve üreme sağlığında faydalıdır (4).

Hayvansal Proteinler Açısından Zengindir

Yoğurdun içerdiği protein miktarı sütün içerdiği protein miktarına göre daha fazla olduğu ve yoğurdun içerdiği kaseyin gibi proteinlerin sütün içerdiklerine göre fermantasyonun sütün içerisindeki bazı proteinleri kısımsal olarak parçalamasından dolayı daha kolay olduğu ortaya konmuştur.

Bu bulgular Journal of Dairy tarafından yapılmış olan bir araştırmanın sonuçlarıdır.

Gastrointestinal Sağlığı Geliştirir

Yoğurt sütteki laktoz içeriğinden dolayı süt tüketemeyen kişiler tarafından süt yerine kullanılabilir öyle ki bu kişiler hastalıkları yüzünden sütteki mucizevi sağlık faydalarından yararlanamazken yoğurt aracılığıyla bu faydalara kavuşabilirler.

Yoğurdun içerdiği bakterilerin aktivitesi sayesinde yoğurt sütün aksine kolayca sindirilebilen bir süt ürünüdür.

Ayrıca yoğurdun içerdiği laktik asit bakterisi gibi probiyotikli aktif bileşimler kabızlığı, ishali, kolon kanserini, huzursuz bağırsak sendromunu tedavi eder ve hatta ülsere neden olan ve müdahale edilmezse mide kanserine yol açan heliko pylori bakterisine engel olur (5).

Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Yoğurt Bağışıklık Sistemini Güçlendirir

Yoğurdun içerdiği bakterilerin probiyotik özellikleri bağışıklık sistemini güçlendirir ve enfeksiyon, iltihaplı hastalık ve alerjilerin oluşma ihtimallerini azaltır.

Bu bulgular American Journal of Clinical Nutrition tarafından yapılan araştırmalar sonucu elde edilmiştir.

Hiper Tansiyonu Engeller

Günlük yeterli miktarda alınan yoğurdun hiper tansiyonu düşürdüğü gözlemlenmiştir.

Ancak içerdiği yağ miktarından dolayı haddinden fazla alınması önerilmeyen yoğurt yeterli miktarda alındığında dahi bulundurduğu sağlık faydalarına ulaşılabilir.

Kolesterolü Düzenler

Farklı kurumlar tarafından yapılan çalışmalar gösteriyor ki günlük düzenli olarak yoğurt tüketen insanlarda kötü kolesterol oranı gözle görülebilir miktarda düşmeye uğramaktadır.

Hatta yoğurt kullanımının uzun vadede kardiyo vasküler hastalıkları engellediği de tespit edilmiştir (6).

Vajinal Enfeksiyonu Engeller

Candida nedeniyle oluşan vajinal enfeksiyon genellikle şeker hastalığı sahibi kadınlarda ortaya çıkmaktadır.

Günlük olarak düzenli yoğurt tüketimi kadınlardaki bu enfeksiyon çeşidinin oluşma ihtimalini azaltmakta ve vajinal kanalın pH seviyesini düşürerek Candida enfeksiyonlarını engellemektedir.

Ağız Kokusunu Engeller

Yoğurt doğal bir ağız kokusu giderici olarak görev yapabilir ve test sonuçlarına göre yoğurt halitozu %80 oranına kadar giderebilmektedir. Ayrıca günlük düzenli yoğurt tüketiminde ağızda oluşan plak ve gingivitislerin azaldığı tespit edilmiştir (7).

Kilo Dengenizi Düzenlemenizde Yardımcı Olabilir

Yoğurt kilo dengenizi düzenlemenize yardımcı olacak birçok özelliğe sahiptir.

İlk olarak yoğurt peptit YY veya GLP-1 gibi iştah azaltıcı hormonların üretiminde yer alan proteinleri içermektedir.

Bunun ötesinde birçok çalışma göstermektedir ki bel inceliği ve boy kilo oranı yoğurt tüketimi ile orantılı olarak artıp azalabilmektedir.

Yapılan bir başka araştırmada ise görülmüştür ki yoğurt gibi yağ içerikli süt ürünleri tüketimi obezite oluşumu riskini azaltabilmektedir. Bu da yağ içerikli yiyeceklerin tümünün kilo almayla ilişkilendirilmesine bir engel olarak gösterilmektedir (8).

Yoğurdun Zararları/Yan Etkileri

Yoğurdun Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir

Yoğurt yetişkin çağa ulaşmış insanlar tarafından ağız yoluyla alındığında çoğu zaman güvenlidir.

Henüz çok sayıda yan etkisi ortaya çıkmamış olmasına rağmen yoğurt yüzünden zehirlenme vakalarına bolca rastlanmıştır.

Bu yüzden alacağınız veya yapacağınız yoğurdun iyi saklanmış ve iyi hazırlanmış olmasına dikkat etmeniz gerekmektedir.

Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip insanlarda ise yoğurt kullanımı tehlikeli olabilir.

İçerdiği bakteriler yararlı olmasına rağmen özellikle HIV/AIDS hastalıklarına sahip veya yeni organ nakli yapılmış insanlarda bazı hastalıklara sebep olabilmektedir.

Yoğurdu içerdiği Lactobacillus bakterisi nadiren bağışıklık sistemi zayıf insanlarda hastalıklara yol açmıştır bu yüzden eğer zayıf bir bağışıklık sistemine sahipseniz doktorunuza danışmadan yüksek miktarda yoğurt tüketmeniz risk taşımaktadır (9).

Emziren kadınlarda ise ağız yoluyla limitler içerisinde alınan yoğurdun bir yan etkiye yol açacağı düşünülmemekle birlikte intravajinal kullanımdan uzak durmanızı tavsiye ediyoruz (10).

Hamilelik döneminde veya emzirme döneminde olan kadınlarda da yoğurt ağız yoluyla alındığı zaman güvenlidir ve hamile kadınları içeren bir araştırmada yoğurdun hamile kadınlar üzerinde bir yan etkiye yol açmadığı gözlenmiştir. (Yine de doktorunuza danışınız.)

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.