Yüksek Kolesterol Belirtileri, Sebepleri Nelerdir?

Yüksek kolestrol belirtilerini açıklamadan önce hastalığı tanımak adına yüksek kolestrol nedir? , sorusunun cevabını vermeye çalışalım.

Kolesterol, karaciğerinizin ürettiği yağlı bağlı bir maddedir. D vitamini, Hücre zarları ve bünyede bulunan hormonlar için hayati önem taşır.

Kolesterol suda çözünmediği için işlenmeden vücutta dolaşım yapamaz.

Lipoproteinler olarak bilinen partiküller kolestrolün kan dolaşımı yoluyla taşınmasına yardımcı olur. İki önemli lipoprotein formu vardır.

“Kötü kolesterol” olarak tanımlanan düşük yoğunluklu lipoproteinler (LDL) arterlerde birikerek başta kalp krizi olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına neden olur.

Fazla miktarda yağ ihtiva eden gıdalar alındığında LDL kolesterol seviyesinin artmasına neden olur. Bu durum yüksek kolesterol, hiperkolesterolemi veya hiperlipidemi olarak adlandırılır (1).

Özetle açıklayacak olursak, LDL veya HDL kolesterol seviyeleri aşı miktarda yükselir veya düşerse kan damarlarında yağ birikimi meydana gelir. Bu yağ birikimleri alterlerde kan akışını engelleyerek beyin, kalp başta olmak üzere diğer organlara ciddi zarar vererek, ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Yazı İçeriği

Yüksek Kolesterolün Belirtileri Nelerdir?

Yüksek Kolesterol Sebepleri

Yüksek kolesterol belirtileri oldukça gizli olduğundan dolayı başlangıçta sorunun neden kaynaklandığı anlaşılmaz. Genelde kalp krizi ve benzeri sağlık sorunlarına neden olduğunda kolesterol tespit edilir.

Yüksek kolesterol damar ve alterlerde plakları oluşturuncaya kadar her hangi bir sağlık sorunu baş göstermez, ne zamanki tehlikeli boyutlara ulaşırsa o başta kalp olmak üzere başka organları olumsuz etkilediğinde sorun anlaşılır.

Bunun dışında kan testi yaptırarak kolesterolün yüksek olup onmadığı anlaşılabilir. Bu, kilogram başına 240 miligram’ın (mg / dL) üzerinde toplam kan kolesterolü seviyesi anlamına gelir. 25 yaşından sonra kolesterol testi yaptırabilir ve 5-6 senede bir tekrar ettirebilirsiniz.

Eğer ailenizde kolesterol sorunu yaşayan başka bireyler varsa, genetik nedenlerden dolayı yakalanma ihtimaline karşı daha sık test yaptırmanız önerilir. Bunların dışında;

Sigara içiyorsanız.
Yüksek tansiyon sorunu varsa,
Aşır kiloluysanız

Kolesterol seviyesine dikkat etmelisiniz.

Genetik Durum

Aile bireylerinde hiperkolesterolemi adı verilen, yüksek kolesterol düzeyine neden olan genlerle ilişkili durum. Bu durumdaki kişilerin kolestrol seviyeleri 300 mg / dL veya daha yüksektir.

Genetik durumdaki kişilerin cilt üzerinde sarı bir yama veya cildin altında topak renginde görünebilen lekeler oluşabilir.

Kalp ( Korner Arter) Hastalığı

Kalp hastalığı kadın ve erkeklerde farklı olabilir.

Bunun yanında kalp hastalıkları günümüzde en çok can alan hastalıkların başında gelmektedir. Ülkemizde en yaygın hastalıklar arasındadır.

En yaygın belirtileri şunlardır;

Göğüs ağrısı.
Mide bulantısı.
Aşırı yorgunluk.
Nefes darlığı.
Karın, çene ve boyunda ağrı.
El ve ayaklarda soğukluk ve uyuşma.

Felç

Alterlerde plak oluşumunun nedeni yüksek kolesteroldür. Genelde felç hastalığına bu durum neden olur.

Felç acil durum gerektirir ve hızlı hareket edilmelidir. Bazı belirtileri şunlardır;

Ani denge kaybı.
Ani baş dönmesi.
Yüzde kayma, baş, göz kapağı, ağız sarkması).
Hareket etme yeteneğinin bir bölgede veya vücudun tamamında kaybolması.
Bunalım.
Düşünce bozukluğu.
Mide bulantısı.
Kola, bacak, ayaklarda his kaybı, özellikle yüzde.
Bulanık, karışık veya çift görme.
Ani şiddetli baş ağrısı.

Kalp Krizi

Kalp kaslardan oluşan bir organdır ve yüksek kolesterolün etkilediği ilk organların başında gelir. Kalbi kanla besleyen damar ve alterlerde plaklar oluşunca aterosklozer durumu oluşur. Bu durumda plaklar kopar ve çevresinde kan pıhtılaşması meydana gelir. Sonunda kalp kasına akan kanı engelleyerek ve oksijen ile besin maddelerinden mahrum bırakır.

Kalbin oksijen ve besinden mahrum kalmasına iskemi denir. Kalp oksijen eksikliğinden dolayı fonksiyonlarını yitirerek hastalanmaya başlar, tıp dilinde bu duruma kalp krizi veya miyokard denir.

Okumanızı Öneriyoruz: Kalp Çarpıntısına Ne İyi Gelir

Kalp Krizi belirtileri şunlardır;

Göğüs kısmında sızı, ağrı, sıkışma.
Kollarda sancı, uyuşma hissi,
Solunum zorluğu.
Kaygı, yaklaşmakta olan ağrı hissi.
Mide bulantısı, hazımsızlık, mide ekşimesi.
Aşırı yorgunluk.

Kalp krizi acil tıbbi müdahale gerektirir. Kalp krizinin başlangıcından birkaç saat içerisinde içerisinde müdahale edilmezse ölüm dahil çok ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Yakınınızda birisinin kalp krizi geçirdiğine kanaat getirirseniz acilen hastaneye ulaştırmaya çalışınız.

Periferik Arter Hastalığı

Atardamar duvarlarında plak oluştuğunda periferik arter hastalığı (PAD) ortaya çıkabilir. Bu durum böbrekler, kollar, karın, bacaklar ve ayaklara kan sağlayan arterlerdeki kan akışını engelleyecektir.

PAD belirtileri şunlardır;

Kasılma.
Aşırı yorgunluk.
Egzersiz veya fiziksel aktivite esnasında bacaklarda ağrı.
Ayak ve bacaklarda rahatsızlık.

Burada sıraladığımız belirtiler dinlenme esnasında bile meydana gelebilmektedir. Hastalık ilerledikçe kan akışının azalması sonucu meydana gelebilecek problemler şunlardır;

Ayak ve bacaklarda incelme, solukluk, deride parlaklık.
Kan az olduğundan dolayı meydana gelen doku ölümü, kangren.
Ayak ve bacaklarda iyileşmeyen veya yavaş iyileşen yaralar, ülserler.
Dinlenme esnasında bile geçmeyen bacak ağrıları.
Bacaklarda kronik ağrı.
Ayak parmaklarında yanma hissi.
Ayak tırnaklarının normalden kalın olması,
Ayak parmaklarının maviye dönüşmesi,
Bacak kısmında kıl dökülmesi.
Bir önceki aya göre ayaklarda daha fazla, artan soğukluk hissi.

PAD insanların kalp krizi, felç hastalığı geçirme riskini oldukça arttırır.

Yüksek Kolesterol Teşhisi Nasıl Konulur?

Yüksek kolesterol, lipit profili adı verilen bir kan testiyle teşhis etmek çok kolaydır. Doktorunuz muayene esnasında bir numune alıp analiz için bir laboratuara gönderecektir.

Doktorunuza başvurduğunuz zaman testi yapmadan önce sizden 12 saat hiçbir şey yememenizi isteyecektir.

Lipid profili testi toplam kolesterol, HDL kolestrol, LDL kolestrol ve trigliseritleri ölçer. Test sonucuna göre:

LDL kolesterol: 100 mg / dL’nin altında

HDL kolesterol: 60 mg / dL veya daha yüksek

trigliseritler: 150 mg / dL’den az

Toplam kolestrol 200 ile 239 mg / dL arasında ise genellikle ” yüksek sınır” olarak kabul edilir. 240 mg / dL’nin üzerindeyse “yüksek” kabul edilir.

130 ila 159 mg / dL arasında ise, LDL kolesterolünüz genellikle “yüksek sınır” olarak kabul edilir. 160 mg / dL’nin üzerindeyse “yüksek” kabul edilir.

HDL kolesterolünüz 40 mg / dL’nin altındaysa, genel olarak “düşür” kabul edilir.

Kolesterol Seviyesi Nasıl Takip Edilir?

Uzmanlar genelde 20 yaşın üzerindeki bireylerin 2 ila 6 yıl arasından kolesterol seviyelerini kontrol etmelerini önerirler.

Eğer kolesterol yüksek çıkarsa daha sık zaman aralıklarıyla kontrol ettirmelisiniz.

Özellikle yetişkinlerde kolesterol problemleri ilerleyen yaşa göre daha fazla olduğu için daha sık kontrol ettirtmelerini öneririz.

Yüksek kolesterol başlangıç aşamasında belirtiler göstermediği için düzenli beslenme, egzersiz yapmak, sağlıklı bir yaşam tarzı hastalığa yakalanma riskini azaltabilir.

Dr. Aydın Yılmaz

Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.