Ramazan ayında iftar sofralarının favorisi hurma doyurucu, ağız tatlandırıcı özelliği dışında sayısız faydaları vardır.
Dünyanın farklı bölgelerinde yetiştirilen hurma bu yıl Ramazan ayında yine market, pazar, aktar raflarında baş köşeyi alacak.
Üretildiği bölge veya ülkeye göre fiyatı değişmekle birlikte şimdiden 30-50 TL arasında fiyat aralığında satılacağını söyleyebiliriz.
Ramazan, iftar sofrası ve oruçla özdeşleşmesi, pahalı olması dışında hurmanın sağlığa sayısız faydaları vardır.
Yazı İçeriği
Hurmanın Genel Faydaları
Cilt, sindirim sistemi, kalp, damar sağlığına faydalı hurma, kansere yakalanma riskini azaltmaktadır. Ramazan ayının popüler gıdası hurma aslında sağlığa faydaları açısından düzenli şekilde bütün yıl tüketilmesi gerekir.
Botanik ismi Phoenix dactylifera dır.Hurma ağacı eski çağlardan itibaren yetiştirilmektedir. Kökeni M.Ö. 7000 yıllarına kadar dayanmaktadır, ilk bugünkü Arabistan, Basra Körfezi, Mısır, Suriye, Irak bölgelerinde yetiştirildiğine inanılmaktadır.
Dünyanın farklı ülkelerinde ‘‘hayat ağacı’’ diye adlandırılmaktadır. Muhtemelen bunun en önemli geniş yelpazede sağlığa faydaları neden olmuş.
Sıcak iklimi, güneşi seven hurma Arabistan, Katar, Suriye, Irak, İran gibi ülkeler yanında, Pakistan, Meksika, Amerikanın bazı bölgelerinde ve İsrail’de yetiştirilmektedir.
Ülkemizde son yıllarda hurma yetiştiriciliği yaygınlaşmaktadır, başta Antalya, İzmir olmak üzere son yıllarda Adapazarı, Karadeniz Bölgesinde Trabzon illerimizde yetiştiriliyor.
Kutsal kitaplarda övülmüş meyveler arasında bulunan hurma hakkında Peygamber efendimizin , faydalarına vurgu yapan hadis-i şerifleri de vardır.
Hurma ağacı görüşü palmiye ağacına benzer ve 100’ün üzerinde çeşidi bulunur.
Hurmanın İçerdiği Vitamin ve Mineraller
Farklı medeniyetler tarafından ‘‘hayat ağacı’’ diye adlandırılmasını içerdiği vitamin ve minerallere baktığımızda anlıyoruz.
Hurmanın içerdiği vitaminler, A Vitamini, B1, B2, B3, B6, C ve E vitaminleridir.
- 100 gr hurma yaklaşık 280 kalori içerir, böylece günlük 1600-2000 kalori ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayabilir. Kadınlarda 1500, erkeklerde ise 2000 günlük kalori ihtiyacı olduğu düşünülmektedir.
- Yaklaşık 75.00 gr içerdiğinden dolayı gün boyu tok tutması yanında, enerji ihtiyacının büyük bölümünü karşılar.
- Protein açısından çok zengin olduğunu yazmıştık, bu özelliğinden dolayı vejetaryenler tercih edebilirler.
- Kolesterol içermediğinden kalp damar sağlığına faydalıdır.
- 100 gram hurma 6.7 gram lif içerdiğinden sindirim sistemine iyi gelir. Bilimsel araştırmalar net olmamakla birlikte lif içeren gıdaların sindirim sistemine iyi geldiğini ortaya koymaktadır. Hurma bağırsak fonksiyonlarına yardımcı olduğu gibi, sindirim sistemini kanserden koruyabilir.
- 100 gramlık hurma günlük B3 vitamin ihtiyacın %8’i, B2 vitaminin %4’ü, B6 vitaminin %12’si, B1 vitaminin %3’ünü sağlar. A vitamini günlük ihtiyacın %3’nü karşılar.
- A vitamini açısından zengindir, bu yüzden böbrek, kalp, ciğer organlarına faydaları fazladır.
- 100 gr hurma yaklaşık %3 K vitamini, yani 2.6 mgc K vitamini içerdiğinden variz, yaşa bağlı bunama, kal hastalıkları, osteoproza iyi gelir.
- 100 gram hurma 1 mg sodyum, 65 mg demir, 0.8 mg bakır, 55 mg magnezyum, 0.698 mg manganez, 62 mg fosfor, 0.45 mg çinko içermektedir Burada sıraladığımız mineraller kas, kemik, kalp sağlığına iyi gelir. Ayrıca demir eksikliğinin neden olduğu anemi,yani kansızlık hastalığını engelleyebilir.
- 1 tane hurma’da yaklaşık 167 mg potasyum bulunur. Potasyum kalp ritmini düzenler, kan basıncına iyi gelir.
- Kanser başta olmak üzere, iç hastalıklara, enfeksiyona karşı bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Lutein, zeaksantin ve beta karonten bol miktarda içerdiğinden göz sağlığına faydaları fazladır.
- Doğum sorunları, düşük, premature doğum, düşük kilolu doğum için önerilen folik asit içerdiğinden gıda yoluyla alınabilir.1 tane hurma’da yaklaşık 3.7 mcg folik asit bulunur.
Hurmanın Sağlığa Faydaları
Yukarıda hurmanın hangi vitamin ve minerallerini içerdiğini ele alırken gaydaları hakkında kısa bilgiler verdik.
Bu kısımda faydaları hakkında daha fazla detay paylaşacağız.
Özetle Hurmanın Diğer Faydaları
Şimdiye kadar hurmanın faydalarını ve nelere iyi geldiğini, besin değerleri, hangi vitaminleri içerdiğini detaylıca ele aldık.
Fakat hurmanın faydalarının bunlarla sınırlı olduğunu söylemek yanlış olur, içerdiği vitamin, bileşenler yardımıyla buraya sığdıramadığımız sayısız faydası vardır.
Şimdi özetle diğer faydalarının altını çizelim.
- Besin lifi bakımından zengin olduğundan dolayı sindirim sistemini yormaz, temizler, bağırsakları çalıştırır, boşaltım sistemini rahatlatır, hemaroid, kolon kanseri gibi sindirim sistemi hastalıklarına yakalanma riskini azaltabilir.
- A vitamini içeren bütün besinler göz sağlığına faydalıdır, bunlardan bir tanesi de hurmadır.
- K vitamini içerdiğinden dolayı kemik sağlığına iyi gelir. Özellikle gelişmekte olan çocukların diş, kemik, iskelet sağlığına iyi gelir.
- Antienflamuar etkisi vardır. Yani vücuttaki enfeksiyonlara karşı etkilidir. Bol miktarda magnezyum içermesi enfeksiyonla etkili savaşmasını sağlar.
- B2, B3 vitaminleri kırmızı kan hücreleri için faydalıdır. Kırmızı kan hücrelerinin çoğalması için E, B6, B12 vitaminleri bulunur.
- Kış aylarında sabah saatlerinde tüketildiğinde gün boyunca vücudu sıcak tutmayı sağlar. Hurma enerji değeri yüksek meyvelerdendir.
- Güçlü hafıza ve yaşlılığa bağlı unutkanlık veya bunama hastalıklarından koruyan magnezyum ve A, B vitaminleri içermektedir. Düzenli tüketilmesi hafıza işlevlerini arttırır.
- Ramazan ayının en önemli besinleri arasında olmasının nedeni doyurucu özelliğinden kaynaklanır. İftarda veya sahurda yenildiğinde uzun süre tok tutmayı sağlar, açlık hissini azaltır.
- Oruç tutan şeker hastaları için zararı yoktur. Hurmanın içerdiği şeker farklı ve doğal olduğundan dolayı şeker seviyesini dengeler.
- Ramazan ayında oruç tutanlarda enerji eksikliği, halsizlik ve güçsüzlüğe izin vermez. Vücudu dinç, canlı ve dingin tutar.
Kabızlık İshal Sorunlarına Çözüm
Hurmanın enteresan özelliğinden bir tanesi de bir birinin tersi kabızlık ve ishale karşı etkili olmasıdır.
Kabızlığı Gidermek İçin Hurma: Büyük bir bardak içerisinde 3 adet hurma koyarak 12-15 saat bekletin. Beklettikten sonra hurmayı aç karınla yiyin ve suyu için. Daha etkili sonuçlar almak için suya 1 kaşık keten tohumu, 1 kaşık hakiki zeytin yağı karıştırabilirsiniz.
İshali gidermek İçin Hurma: Kabızlık yanında şaşırtıcı şekilde ishale iyi gelen hurma aç karınla daha etkilidir. İshal esnasında fazla miktarda tuz, su, potasyum, sodyum ve glikoz kaybedilir. Hurmada bu unsurlar bol miktarda bulunduğundan, yenildiğinde kaybedilen mineraller ve vitaminler geri alınır, böylece enerji kaybı yaşanmaz.
Hurma Çekirdeğinin Faydaları
Şimdi paylaşacağımız hurma çekirdeğinin faydaları her ne kadar bilimsel araştırma sonuçlarına dayanmakta olsa bile kişinin sağlık durumuna göre faydaları veya zararları değişebilir. Hurma çekirdeği yüksek miktarda, konsantre vitamin ve bileşenler içerdiğinden dolayı tüketimine dikkat edilmelidir.
- İranlı bilim adamları hurma çekirdeği üzerinde yaptıkları bilimsel araştırmada (7) başlangıç seviyesindeki şeker hastalığına veya düşük diyabete iyi geldiğini ortaya koymaktadır.
- Karaciğer toksitlenmesine faydalıdır
- Serbest radikallere karşı etkili antioksidan arasında gösterilen hurma çekirdekleri oksidatif stres hasarlarına karşı etkilidir .
- Sağlıklı yaşam için hurma çekirdeğinin içeriği gıda ürünlerinde kullanılabilir.
- Tıbbi ve ticari ürünlerde etkili antioksidan olarak kullanılabilir.
- Kimyasal etkenler başta olmak üzere diğer dış veya iç etkenlerden kaynaklanan DNA hasarını giderebilir .
- Hurma çekirdeği, farklı tiplerdeki enfeksiyonlara karşı çok etkili olabilir.
- Balgam sökücü olarak hurma çekirdeği kullanılabilir.
- Hurma çekirdeklerini kadın hastalıkları tedavisi için kullanmak mümkün, ancak mutlaka uzmanından destek alınmalı.
- Antioksidan özelliği karaciğer dostu olmasını sağlar, hurma çekirdekleri karaciğeri toksinlerden arındırır.
- Çay, su veya kahveye karıştırarak içildiğinde, bağırsakları temizler, şişkinliği alır hazımsızlığı giderir.
- Mantar hastalıklarına karşı hurma çekirdeğinden yapılan sabunlar kullanabilir veya kendiniz evde hazırlayabilirsiniz.
Hurma Çekirdeği Nasıl Kullanılır
Hurma çekirdeğinin faydalarından maksimum derecede yararlanmak veya yan etkisini görmemek için dikkatli olmalısınız. Uzmanına danışmadan bir hastalığı tedavi etmeye çalışmamalısınız.
Burada hurma çekirdeğinin kullanışıyla ilgili paylaşacağımız bilgiler bilgilendirme amaçlıdır. Yoğun miktarda bileşen, vitamin ve maddeler içerdiğinden dozunu yüksek tutmamalısınız.
- Hurma çekirdeğini ezerek kahvelerde kullanabilirsiniz.
- Sıcak suda kaynatarak hurma çekirdeği çayı yapabilirsiniz. Bir büyük bardak suya 2 taneden fazla atmamaya dikkat edin.
- Hurma çekirdeklerini ezerek salatalarda veya yemeklerde kullanabilirsiniz. Tüketimine aralıklar vermeye özen gösterin, aralıksız uzun süre tüketmemeye dikkat edin.
- Hazırlayacağınız limonata veya tatlı içeceklere ezilmiş hurma çekirdekleri katabilirsiniz.
- Evde hazırladığınız kek, börek veya çöreklere hurma çekirdeğini ezerek katabilirsiniz.
- Bunların dışında çorbalar başta olmak üzere sulu yemeklerde hurma çekirdeğini kullanabilirsiniz.
Cennet Hurmasının Faydaları Nelerdir?
Cennet hurması ülkemizde Trabzon hurması olarak bilinir. Onlarca hurma çeşidinden sadece birisidir. Diğeri gibi sağlığa faydalı meyvedir.
Bu hurma çeşidi mineral ve vitamin deposudur, özellikle demiri yüksek miktarda içermektedir, bundan dolayı anemi hastaları tarafından yaygın tüketilir.
- Cennet hurması diğer çeşitler gibi kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Lif açısından zengin olduğundan dolayı sindirim sistemine iyi gelir.
- A,B kompleks, C vitamini cennet hurmasında yüksek miktarda bulunduğundan dolayı kansızlığa faydalıdır. Bunun yanında mide başta olmak üzere sindirim sitemi sağlığını korur.
- İştahsızlığı giderdiği gibi, kolesterol ve tansiyona faydalıdır.
- Trabzon hurması sıklıkla yüksek tansiyon tedavisinde kullanılır.
- Hücre oluşumu ve tahribatını giderebilir.
- Ülser ve gastrite iyi geldiğine inanılır.
- Kış aylarında yetiştirilen cennet hurması, kış aylarında sık rastlanan nezle, grip gibi hastalıklara faydalıdır.
- Cennet hurması yaprakları cilt temizleyici olarak kullanılmaktadır, antioksidan özelliği cildin temizlenmesi, bakteri, serbest radikallerden arınmasını sağlar.
- Yüksek tansiyon sorunlarına alternatif çözüm olabilir.
- İştah açıcı özelliğinden dolayı kilo almak isteyenlerin tüketmesi önerilir.
- Kırmızı kan hücrelerinin sağlığını koruyan bileşen ve mineraller bakımından zengindir.
Hurma Pekmezinin Faydaları Nelerdir?
Hurma pekmezi kırsal kesimlerde eskiden beri yaygın şekilde tüketilmektedir. Özellikle ev yapımı hurma pekmezi sağlığa faydalıdır.
Diğer hurma türleri gibi sayısız faydası olmasına rağmen, daha çok bitkisel tedavi amaçlı kış ayında sık karşılaşılan hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
- Hurma pekmezinin kanı hızlandırıcı özelliği, kış aylarında üşümeyi engeller. Bunun yanında enerji kaybını engeller.
- Hurma meyvesi ve çekirdeğinin hücreleri onarma özelliği olduğunu yazmıştık, pekmezi ise özellikle beyin hücrelerine faydalıdır.
- Astım nöbetlerine iyi geldiği inanılan hurma pekmezinin aynı zamanda bronşları açtığı düşünülmektedir.
- Balgam söktürür, kuru öksürüğü giderir.
- Boğaz iltihabına faydalı hurma pekmezi aynı zamanda iltihaptan kaynaklanan ağrıları hafifletebilir.
- Metabolizmayı hızlandırır.
- Hurma pekmezi savunma sistemini güçlendirerek genel sağlığın korunmasına yardımcı olmaktadır.
- Diğer türleri gibi hurma pekmezi de kansere yakalanma riskini azaltabilir.
- Antioksidan özelliği ağızda mikropların kırılmasını sağlar, enfeksiyonlara karşı savunmayı güçlendirir.
Hurma Diyeti İle Zayıflama
Zayıflamak diyetleri arasında günümüzde en yaygın olanı hurma diyetidir. Hurma meyvesi yüksek miktarda lif içerdiğinden dolayı uzun süre tok tutar, bunun yanında hücrelerin daha fazla oksijen yakmasını sağlayarak yağları eritir.
Kilo problemi yaşayanlar hurma diyeti ile kısa sürede istenmeyen kilolardan kurtulabilirler. Daha etkili sonuçlar almak için aç karınla yemeklerden önce tüketilmesi gerekir.
Hurma Diyeti Nasıl Yapılır
1.Hafta:
- Sabah kahvaltısında aç karınla 7 tane hurma yiyin ve bir su bardağı süt için.
- Öğlen yemeğinde aç karınla 7 hurma bir kase yoğurt tüketin. Ara öğünde salatalık, havuç yiyin.
- Akşam yemeğinde 7 tane hurma ile bir bardak süt. 1-2 saat sonra isteğe bağlı olarak yağsız salata veya portakal, elma yiyin.
2.Hafta:
- Sabah kahvaltısında 7 hurma ve bir bardak süt tüketin.
- Öğlen yemeğinde aynı şekilde 7 tane hurma ile haşlanmış tavuk veya sebze çorbası tüketim.
- Akşam aynı miktarda hurma ve sebze, meyve tüketin.
İki hafta boyunca sağlıklı şekilde diyeti uyguladığınızda bünyenin yapısına göre yaklaşık 4-6 kilo verebilirsiniz.
Hurmanın Zararları Nelerdir?
Güvenle tüketebileceğiniz, yan etkisi olmayan meyveler arasındadır. Normalden fazla tüketilmesi durumunda bazı sorunlara neden olabilir.
Zararlarını kısaca şöyle sıralamak mümkün;
- Aşırı şekilde tüketildiğinde kan şekerini yükseltebilir.
- Fazla tüketildiğinde mide ağrısına neden olur bunun nedeni yüksek miktarda lif içermesidir, ayrıca kişinin hassas bünyesine göre etkisi değişir.
- Mide gazına neden olan meyveler arasındadır .Normalden fazla tüketilmesi zararlı olabilir.
- İshale neden olabilir. Aşırı lif içerdiğinden dolayı fazla tüketilmesi ishale neden olur .
- Bazı kişilerde alerjiye neden olabilir (17).
- Yine yüksek miktarda tüketime bağlı diş çürüklerine neden olabilir, bu durumda diş sağlığına zararları olur .
- Tatlı olduğundan dolayı bebekler sürekli iştahla tüketmek isteyebilir, bu da başta ishal ve gaz olmak üzere bir çok soruna meydan verir. Bebeklerin dengeli tüketmelerine özen gösterilmeli.
Önemli Uyarı
Dr. Aydın Yılmaz Dahiliye doktoru olarak görev yapmaktadır. 2015 yılından itibaren Sağlıkfit ekibine katılarak hastalıkları tedavi yöntemleri konusunda yüzlerce makale ele almıştır.
Henüz yorum yazılmamış.